✨Sầu riêng khổ qua

Sầu riêng Khổ qua là giống sầu riêng bản địa của Việt Nam, Tuy nhiên, một nguồn khác chỉ ra rằng giống trồng có nguồn gốc ở Tam Bình, địa phương nằm cạnh cù lao, chúng đã được trồng vào những năm 1930 bởi ông Chánh bái Mẫn. Cho đến những năm 1960 giống trồng này mới được bắt đầu trồng trên cù lao Ngũ Hiệp bởi một nông dân gốc Tam Bình tên là Hai Tôn. Từ đó, sầu riêng Khổ qua trồng khắp cù lao này.

Mô tả

Các giống con

Giống Khổ qua gồm hai giống nhỏ:

• Khổ qua xanh: có lớp vỏ quả màu xanh lục. ** Hạt lép: giống đột biến của Khổ qua xanh.
• Khổ qua vàng: có lớp vỏ quả màu vàng sinh trưởng khá nhanh và thân cây thẳng. Cây được trồng theo hàng thẳng, các hàng được gọi là liếp cây. Không nên trồng quá dày vì sẽ hạn chế sự quang hợp.

Mùa vụ

Khổ qua có một mùa vụ thu hoạch thường vào tháng 5, thường được gọi là mùa thuận. Tuy nhiên, nông dân thường xử lý canh tác để có thêm một mùa vụ nữa, gọi là mùa nghịch. Điều này phụ thuộc vào sức khỏe của cây, vì biện pháp xử lý sẽ rất khắc nghiệt. Việc đầu tiên là dọn dẹp làm sạch và nhẵn bề mặt đất, sau đó đậy mủ nylon khắp vườn cho kín bề mặt đất. Tiếp theo, xiết nước bằng việc bơm nước ra khỏi các hệ thống mương, rãnh cho cạn nước. Bằng việc ép khô và làm nóng bề mặt đất, phối hợp với xịt thuốc chuyên dụng, thường được nông dân gọi là thuốc bông thì cây sẽ ra hoa. Ngoài ra, nông dân sẽ ngăn chặn việc ra đọt non bằng việc xịt thuốc đọt, vì nếu cây ra đọt nó sẽ không ra hoa. Sầu riêng trong mùa vụ nghịch quả có giá bán cao hơn mùa thuận do ít hàng nhưng công sức xử lý canh tác sẽ rất lớn.

Thương mại

Khổ qua có điểm yếu là hột to, phần thịt quả quá mỏng nên mau chóng không thể cạnh tranh với các giống quả sầu riêng có cơm dày hạt lép. Quả cũng dễ bị tình trạng cơm trắng và sượng cơm, tức phần thịt quả ăn không có màu vàng bình thường mà chỉ có màu trắng và hương vị rất nhạt. Với các vấn đề về chất lượng quả, sầu riêng Khổ qua không có khả năng xuất khẩu ra ngoài thị trường Việt Nam. Ngoài ra do năng suất kém, một cây cho trung bình 130-140 trái/năm, lớn hơn giống Mon Thong chỉ cho trung bình 60-80 trái/năm, nhưng tổng cân nặng lẫn giá cả đều thua kém. Do đó, diện tích trồng cho mục đích thương mại ngày càng thu hẹp.

Vào năm 2004, giá được thương lái thu mua tại vườn đối với sầu riêng Chín Hóa là 18.000 VND/kg thì sầu riêng Khổ qua xanh chỉ được mua với giá 7-8.000 VND/kg. Khổ qua cũng như các giống sầu riêng khác ở đồng bằng sông Cửu Long, chúng thường xuyên trải qua tình trạng thị trường "mất mùa được giá", có lúc "trúng mùa mất giá". Một thời điểm vào tháng 4 năm 2006, giá Khổ qua xanh bán tại vườn là 9-10.000 VND/kg chỉ sau một tháng đã tụt xuống còn 5-6.000 VND/kg. Bên cạnh giá bán và năng suất thấp, chi phí vật tư nông nghiệp ngày càng cao đối với nông dân, nên việc trồng các giống sầu riêng kém hiệu quả kinh tế như Khổ qua trở nên tốn kém. Ngay từ khoảng năm 2010-2015, nông dân trồng sầu riêng từng bước loại bỏ các giống chất lượng thua kém trên thị trường sầu riêng như Khổ qua, chuyển sang trồng các giống năng suất cao hơn.