✨Trọng án Bò Béo Bò Gầy

Trọng án Bò Béo Bò Gầy

Trọng án Bò Béo Bò Gầy hoặc Thảm án Đa Giá Thượng là một vụ án gây chấn động trong lịch sử Việt Nam, xảy ra từ thập niên 1670 đến năm 1694 với việc cả làng Đa Giá Thượng gồm 290 người đã lần lượt lừa bắt 318 khách đi đường vào hang ổ để giết người, cướp của. Địa điểm gây án tại xã Đa Giá Thượng, huyện Gia Viễn, phủ Trường Yên, trấn Thanh Hoa (nay thuộc xã Gia Thanh, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình).

Lịch sử

Địa danh Đa Giá Thượng nay đã mất, tương ứng một địa điểm gần hang Kẽm Trống của tỉnh Ninh Bình. Về sự kiện bọn hung đồ giết hại dân lành ở xã Đa Giá Thượng huyện Gia Viễn phủ Trường Yên, các bộ chính sử như Đại Việt sử ký tục biên, Khâm định Việt sử thông giám cương mục, Việt sử cương mục tiết yếu... đều biên chép tương đối giống nhau. Chẳng hạn, sách Khâm định của Quốc Sử quán triều Nguyễn cho biết: "Giáp Tuất, năm thứ 15, Thanh Khang Hi thứ 33 [1694]. Tháng Năm, mùa hạ. Bắt giết 52 người dân hung ác xã Đa Giá Thượng. Xã Đa Giá Thượng đường núi hiểm trở hẹp hòi, lại nhiều hang hốc. Dân xã ấy lập riêng khoán ước với nhau, đặt điếm canh, hễ có ai đi lại hoặc ngủ trọ, chúng nhân ban đêm đón đường giết chết, vứt xác vào trong hố mà cướp lấy của cải. Việc này đã trải hơn 20 năm, xương trắng chứa chất thành đống. Đến nay việc phát giác, triều đình sai Thạc quận công Lê Hải đi khám xét, bắt được đồ đảng 290 người, đem chém và bêu đầu 52 người hung ác đầu sỏ, còn những người khác đều đem chặt ngón tay rồi lưu đày viễn châu, xóa bỏ tên làng của xã này. Lời chua: Đa Giá Thượng - Tên xã, thuộc huyện Gia Viễn phủ Trường Yên xứ Thanh Hoa, nay thuộc huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình".

Tư liệu

Địa danh [[Kẽm Trống từng được phát hiện chứa hàng trăm tử thi năm 1694.]] Sự kiện đã xảy ra từ những năm đầu thập niên 70 của thế kỷ XVII và kéo dài 20 năm. Triều đình cử quan quân vây đánh, mãi đến năm 1694 thì Thạc quận công Lê Thì Hải mới dẹp yên được. Các cứ liệu lịch sử chỉ cho biết số lượng bọn gian ác bị bắt là 290 tên, còn số người bị nạn là bao nhiêu thì không thấy đề cập. Khi tìm trong kho sách Hán Nôm ở văn khố Viện Nghiên cứu Hán Nôm, ông Nguyễn Tá Nhí thấy có bài Văn tế xót thương u hồn ở xã Đa Giá Thượng (Chẩn tuất u hồn tại Đa Giá Thượng xã tế văn). Nguyên bản viết bằng chữ Hán chép trong sách Quốc âm văn tế sao lục, ký hiệu VNv.256. Bài văn viết vào tháng 5 năm Giáp Tuất (1694), không đề tên người soạn, có thể là môn khách của Thạc quận công Lê Thì Hải đã giúp ngài tế các vong hồn, lời văn được xem là rất thống thiết, cảm động lòng người.

Nội dung bài văn cho biết, số tử nạn cả thảy là 318, gồm lái buôn tinh nghệ công thương, nghệ sĩ ở giáo phường hát hay đàn giỏi, người đi hành dịch, có cả những hành khách thưởng ngoạn thắng cảnh. Họ là những người khác quê khác quán, do công việc cần thiết phải đi qua vùng này nên ngộ hại. Một khi triều đình biết đến liền thẳng tay trừng trị: "Theo phép xử nghiêm diệt lũ ác, trừ bỏ bọn độc dữ gian hung; Dùng lễ nghi tống táng thưởng khao, an ủi u hồn nơi giá lạnh". Đó cũng là lý do mà Thạc quận công Lê Thì Hải đọc tế văn gửi đến an ủi các vong hồn người bị hại ở địa phận Đa Giá Thượng.

Trong văn hoá đại chúng

*Thập niên 1950, nhà nghiên cứu Nguyễn Đổng Chi đã sưu tầm tư liệu rồi đưa sự kiện Bò béo bò gầy vào sách Kho tàng cổ tích Việt Nam.

👁️ 63 | ⌚2025-09-16 22:46:36.041
QC Shopee
Unilever_healthbeauty_Lazada_loyalty Unilever_healthbeauty_Lazada_loyalty
KG Website KG Website
ZALO ADS LANDINGPAGE ZALO ADS LANDINGPAGE
Nobinobi Shopee Nobinobi Shopee
Tnex Telesale CPQL + CPS Tnex Telesale CPQL + CPS
UOB KYC UOB KYC
Trọng án Bò Béo Bò Gầy Trọng án Bò Béo Bò Gầy
**Trọng án Bò Béo Bò Gầy** hoặc **Thảm án Đa Giá Thượng** là một vụ án gây chấn động trong lịch sử Việt Nam, xảy ra từ thập niên 1670 đến năm 1694 với việc
Kẽm Trống Kẽm Trống
Toàn cảnh Kẽm Trống nhìn từ bờ [[sông Đáy]] Hang động đá ở [[Chùa Địch Lộng|Địch Lộng]] **Kẽm Trống** là một di tích thắng cảnh quốc gia được công nhận năm 1962. Đây cũng là
Béo phì Béo phì
nhỏ|phải|Một người béo phì **Béo phì** là một tình trạng bệnh lý, đôi khi được xem là một căn bệnh, trong đó mô mỡ trong cơ thể đã tích tụ đến mức có thể gây
Béo phì ở thú cưng Béo phì ở thú cưng
nhỏ|phải|Một con lợn bạch thừa cân quá khổ trong một sở thú ở Đức nhỏ|phải|Một con [[Chó Dachshund|chó xúc xích (Dachshund) bị thừa cân]] **Béo phì ở thú cưng** là tình trạng béo phì hoặc
Chăn nuôi bò Chăn nuôi bò
nhỏ|phải|Một con [[bò đực thuộc giống bò thịt được chăn nuôi để lấy thịt bò]] nhỏ|phải|Một con [[bò sữa đang được chăn thả để lấy sữa]] nhỏ|phải|Một con [[bò cày kéo đang gặm cỏ khô
Chất béo Chất béo
thế=A space-filling model of an unsaturated triglyceride.|nhỏ|Một phân tử chất béo. nhỏ|Thành phần chất béo từ các loại thực phẩm khác nhau, theo tỷ lệ phần trăm của tổng chất béo của chúng. Trong dinh
Dầu ăn Dầu ăn
nhỏ|phải|Một chai dầu ô liu **Dầu ăn** được tinh lọc từ nguồn gốc thực vật hoặc động vật, tồn tại ở thể lỏng và có tính chất là nhờn khi tiếp xúc với niêm mạc
Chế độ ăn Chế độ ăn
thumb|right|Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và trẻ em dưới 2 tuổi cần cải thiện tình trạng dinh dưỡng bằng cách ăn thực phẩm tốt cho sức khỏe Trong dinh dưỡng, **chế độ ăn
Bò thịt Bò thịt
nhỏ|phải|Một giống bò thịt ở châu Âu nhỏ|phải|Giống [[bò Úc (Droughtmaster)]] **Bò thịt** hay **bò lấy thịt**, **bò hướng thịt** những giống bò nhà được chăn nuôi chủ yếu phục vụ cho mục đích lấy
Đạo đức với việc ăn thịt Đạo đức với việc ăn thịt
**Đạo đức với việc ăn thịt động vật** là chủ đề tranh cãi chưa có hồi kết về vấn đề đạo đức và việc ăn thịt động vật, và vấn đề có đạo đức hay
Động vật trong Kinh Thánh Động vật trong Kinh Thánh
nhỏ|[[Bò nhà là một loài động vật được nhắc đến rất nhiều trong Kinh Thánh, chúng là loài chứng kiến cảnh Chúa Giê-su giáng sinh]] nhỏ|phải|Con cừu được nhắc đến trong Kinh thánh như là
Bèo cái Bèo cái
**_Pistia_** là một chi thực vật thủy sinh trong họ Ráy (_Araceae_), chỉ có một loài duy nhất có danh pháp khoa học là **_Pistia stratiotes_** mà tiếng Việt gọi là **bèo cái**. Người ta
Thức ăn nhanh Thức ăn nhanh
Thức ăn nhanh tại Việt Nam Một bữa ăn nhanh tiêu biểu ở Hoa Kỳ gồm có 1 [[hamburger, khoai tây chiên (french fries), và l ly nước ngọt]] nhỏ|phải|Một bữa ăn với thức ăn
Bữa ăn sáng Bữa ăn sáng
nhỏ|phải|Một bữa sáng kiểu Âu với [[bánh mì, trứng ốp la, thịt xông khói, nước cam, cà phê hòa tan]] phải|Một bữa ăn sáng truyền thống tại một [[Ryokan ở Kyoto. Các món ăn gồm
Rối loạn ăn uống Rối loạn ăn uống
**Rối loạn ăn uống** (tiếng Anh: _eating disorder_) là một bệnh có nguồn gốc tâm lý, biểu hiện bằng việc người bệnh tự ép buộc mình phải ăn hoặc từ chối ăn mà không căn
Ăn côn trùng Ăn côn trùng
thumb|Côn trùng chiên được bán tại một gian hàng ở Bangkok (Thái Lan). **Ăn côn trùng** là việc ăn uống, tiêu thụ côn trùng như thực phẩm của con người. Trên thực tế, côn trùng
Chế độ ăn uống và ung thư Chế độ ăn uống và ung thư
nhỏ|Quảng cáo này cho thấy một chế độ ăn uống lành mạnh giúp phòng ngừa bệnh ung thư. thumb|right|Một quảng cáo trên tờ Washington Post, ngày 6 tháng 11 năm 1985. Quảng cáo nói về
Bò Wellington Bò Wellington
nhỏ|phải|Bò Wellington **Bò Wellington** là một món thịt bò với ba lớp gồm vỏ bột mỳ, hỗn hợp pate và thịt bò thăn theo truyền thống. Nó là món ăn truyền thống gồm ba thành
Danh sách nhân vật trong Thám tử lừng danh Conan Danh sách nhân vật trong Thám tử lừng danh Conan
Một số nhân vật chính và phụ của trong truyện Đây là danh sách các nhận vật trong bộ truyện tranh _Thám tử lừng danh Conan_ được tạo ra bởi tác giả Aoyama Gosho. Các
Bò cày kéo Bò cày kéo
nhỏ|phải|Một đôi bò kéo xe ở Sri Lanka nhỏ|phải|Cặp bò đang đeo ách đôi ở Án Độ **Bò cày kéo** hay **trâu bò cày kéo** là những con gia súc trong họ Trâu bò (chủ
Động vật trong Hồi giáo Động vật trong Hồi giáo
nhỏ|phải|Một con [[bò được trang điểm hoa văn ở Sisdağı, Thổ Nhĩ Kỳ, con bò được nhắc đến rất nhiều trong Kinh sách của đạo Hồi]] **Động vật trong Hồi giáo** là quan điểm, giáo
Chế phẩm sinh học VƯỜN SINH THÁI chăn nuôi Vỗ Béo không Mùi Hôi - Vật nuôi chắc thịt lớn nhanh ít bệnh dịch - Thức ăn bổ sung cho lợn gà chó mèo chim Chế phẩm sinh học VƯỜN SINH THÁI chăn nuôi Vỗ Béo không Mùi Hôi - Vật nuôi chắc thịt lớn nhanh ít bệnh dịch - Thức ăn bổ sung cho lợn gà chó mèo chim
BÍ QUYẾT CHĂN NUÔI HIỆU QUẢ TRONG GIAI ĐOẠN KHỦNG HOẢNG > Chăn nuôi sinh học KHÔNG MÙI HÔI > Vỗ béo chắc thịt lớn nhanh > Hiệu quả ngay sau 5-7 bữa ăn !
Chế phẩm sinh học VƯỜN SINH THÁI chăn nuôi Vỗ Béo không Mùi Hôi - Vật nuôi chắc thịt lớn nhanh ít bệnh dịch - Thức ăn bổ sung cho chó mèo lợn gà Chế phẩm sinh học VƯỜN SINH THÁI chăn nuôi Vỗ Béo không Mùi Hôi - Vật nuôi chắc thịt lớn nhanh ít bệnh dịch - Thức ăn bổ sung cho chó mèo lợn gà
BÍ QUYẾT CHĂN NUÔI HIỆU QUẢ TRONG GIAI ĐOẠN KHỦNG HOẢNG > Chăn nuôi sinh học KHÔNG MÙI HÔI > Vỗ béo chắc thịt lớn nhanh > Hiệu quả ngay sau 5-7 bữa ăn !
Hình tượng con lợn trong văn hóa Hình tượng con lợn trong văn hóa
**Con lợn** hay **con heo** là loài vật đã gắn bó lâu đời với con người và xung quanh đó là nhiều câu chuyện trong văn hóa đại chúng về con lợn. Trong văn hóa,
Hình tượng con bò trong văn hóa Hình tượng con bò trong văn hóa
Trong văn hóa đại chúng, hình tượng **con bò** được khắc họa trong nhiều nền văn minh lớn và gắn liền với tín ngưỡng thờ phượng xuất phát từ sự gần gũi và vai trò
Sự kiện bèo hoa dâu Sự kiện bèo hoa dâu
Sự phát triển nở rộ của một loài có họ gần với [[bèo hoa dâu vào 49 triệu năm trước có thể đã làm Trái Đất lạnh đi đột ngột và sau đó tiếp tục
Xương Canxi Da Bò Cho Chó Gặm Làm Sạch Răng Giúp Răng Chắc Khỏe Xương Canxi Da Bò Cho Chó Gặm Làm Sạch Răng Giúp Răng Chắc Khỏe
THÔNG TIN SẢN PHẨM - Là 1 sản phẩm được sản xuất từ các nguyên liệu an toàn, thơm ngon, là sản phẩm thích hợp nếu bạn muốn chó cưng nhà mình có một hàm
Xương Canxi Da Bò Cho Chó Gặm Làm Sạch Răng Giúp Răng Chắc Khỏe Dog Chews Xương Canxi Da Bò Cho Chó Gặm Làm Sạch Răng Giúp Răng Chắc Khỏe Dog Chews
THÔNG TIN SẢN PHẨM - Là 1 sản phẩm được sản xuất từ các nguyên liệu an toàn, thơm ngon, là sản phẩm thích hợp nếu bạn muốn chó cưng nhà mình có một hàm
Bơ Bơ
nhỏ|phải|Bơ phết lên bánh mì Một khối bơ và dao quết bơ **Bơ** (phiên âm từ tiếng Pháp _beurre_ /bœʁ/) là một sản phẩm từ sữa được làm bằng cách đánh sữa hoặc kem tươi
Ăn trái cây Ăn trái cây
nhỏ|phải|Một con [[khỉ đang ăn chuối]] **Ăn trái cây** hay **ăn hoa quả** (thuật ngữ Latin: _Frugivore_) là bất kỳ loại động vật ăn cỏ hay ăn tạp nào xem trái cây là một loại
Hình tượng loài thú trong văn hóa Hình tượng loài thú trong văn hóa
nhỏ|phải|Những con [[tê giác châu Phi, ngày nay, chúng là biểu tượng của sự nghiệp bảo tồn động vật, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm về
Lý Do Nên Ăn Chuối Khi Tập Gym Lý Do Nên Ăn Chuối Khi Tập Gym
Những vận động viên hay những người tập gym ăn chuối sẽ mang lại nhiều lợi ích.Chuối là một nguồn dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe, trong 100g chuối có những dưỡng chất như:
Lý Do Nên Ăn Chuối Khi Tập Gym Lý Do Nên Ăn Chuối Khi Tập Gym
Những vận động viên hay những người tập gym ăn chuối sẽ mang lại nhiều lợi ích.Chuối là một nguồn dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe, trong 100g chuối có những dưỡng chất như:
Thịt bò Thịt bò
thumb|Thịt sườn bò nhỏ|phải|Món thịt bò phi lê **Thịt bò** là thịt của con bò (thông dụng là loại bò thịt). Đây là thực phẩm gia súc phổ biến trên thế giới, cùng với thịt
Thực phẩm dinh dưỡng thay thế bữa ăn Thực phẩm dinh dưỡng thay thế bữa ăn
thumb|Thực phẩm dinh dưỡng thay thế bữa ăn dạng sữa lắc|434x434px **Thực phẩm dinh dưỡng thay thế bữa ăn (Meal replacement)** là thực phẩm dinh dưỡng thay thế cho bữa ăn thông thường, cung cấp
Bò Phú Yên Bò Phú Yên
nhỏ|phải|Một giống [[bò u Phú Yên tại Quảng Ngãi]] nhỏ|phải|Một đàn bò vàng Phú Yên ở [[Đà Lạt]] **Bò Phú Yên** hay còn gọi là **bò vàng Phú Yên**, **bò cóc** là một giống bò
Nuôi trồng rong biển Nuôi trồng rong biển
thumb|Nuôi _[[Eucheuma_ dưới biển ở Philippines]] **Nuôi trồng rong biển**, hay **nuôi trồng tảo biển**, là hoạt động nuôi trồng và thu hoạch rong biển. Ở dạng đơn giản nhất, nó bao gồm việc quản
Cẩm Nang Ăn Dặm Tích Cực - Tập 1 Cẩm Nang Ăn Dặm Tích Cực - Tập 1
Sau 10 năm đồng hành cùng nhiều gia đình Việt ở giai đoạn ăn dặm của bé, các tác giả nhận thấy một thực tế rằng: Những điều các bậc cha mẹ bỏ công sức
Chán ăn tâm thần Chán ăn tâm thần
**Chán ăn tâm thần** (tiếng Anh: _anorexia nervosa_), hay **chán ăn tâm lý**, **biếng ăn tâm lý**, là một dạng của bệnh rối loạn ăn uống, có các triệu chứng như trọng lượng cơ thể
Thức Ăn Cho Chó Con Khỏe Mạnh Nutrience Infusion Bao 2,27kg - Thịt Gà, Rau Củ Và Trái Cây Tự Nhiên Thức Ăn Cho Chó Con Khỏe Mạnh Nutrience Infusion Bao 2,27kg - Thịt Gà, Rau Củ Và Trái Cây Tự Nhiên
- Thức Ăn Cho Chó Con Khỏe Mạnh Nutrience Original - Thịt Gà, Rau Củ Và Trái Cây Tự Nhiên chất lượng cao là nguyên liệu chủ yếu trong công thức sản phẩm Nutrience Original
Thức Ăn Cho Chó Con Nutrience Infusion Bao 2.27kg Thịt Gà, Rau Củ Và Trái Cây Tự Nhiên Thức Ăn Cho Chó Con Nutrience Infusion Bao 2.27kg Thịt Gà, Rau Củ Và Trái Cây Tự Nhiên
- Thức Ăn Chó Con Khỏe Mạnh Nutrience Infusion - Thịt Gà, Rau Củ Và Trái Cây Tự Nhiên chất lượng cao là nguyên liệu chủ yếu trong công thức sản phẩm Nutrience lnfusion Healthy
Các vụ án liên quan đến Phan Văn Anh Vũ Các vụ án liên quan đến Phan Văn Anh Vũ
Phan Văn Anh Vũ, cựu Thượng tá Công an, doanh nhân bất động sản, bị cáo buộc với sự giới thiệu của Bộ Công an được UBND TP Đà Nẵng bán nhà đất công sản
Thức ăn bổ sung Thức ăn bổ sung
**Thức ăn bổ sung** (Tiếng Anh: _feed additive_) là một chất hoặc hợp chất hữu cơ ở dạng tự nhiên hay tổng hợp dùng để bổ sung lượng nhỏ một số chất như khoáng, vitamin,
Thức ăn cho mèo Bite Of Wild Cỏ Mèo, Gan Gà, Trứng Gà, Thịt Tươi Sấy Khô Không Chất Bảo Quản Thức ăn cho mèo Bite Of Wild Cỏ Mèo, Gan Gà, Trứng Gà, Thịt Tươi Sấy Khô Không Chất Bảo Quản
Thức ăn cho mèo Bite Of Wild Cỏ Mèo, Gan Gà, Trứng Gà, Thịt Tươi Sấy Khô LƯU Ý: Chúng mình sẽ đóng hàng rất cẩn thận, tuy nhiên vì độ giòn xốp cao nên
Phố cổ Hội An Phố cổ Hội An
**Phố cổ Hội An** là một đô thị cổ nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, thuộc vùng đồng bằng ven biển thành phố Đà Nẵng, Việt Nam, cách trung tâm thành phố khoảng 30 km