✨Thích Đề Hoàn Nhân
nhỏ|Tượng Đế Thích Thiên thời nhà [[Nhà Minh|Minh tại chùa Chí Hoa ở Bắc Kinh, Trung Quốc]] Đế Thích Thiên (tiếng Anh: Sakra; tiếng Trung: 帝释天; tiếng Phạn: शक्र; tiếng Pali: सक्क;). Trong Phật giáo, Ngài là vua của cõi trời Đao Lợi (Tam Thập Tam Thiên), là cõi trời thứ hai trong sáu cõi trời của Dục giới trong Tam giới. Đế Thích Thiên còn được gọi bằng danh hiệu tên gọi khác như Nhân Đà La, Thích Ca Đề Hoàn Nhân Đà La, Đao Lợi Thiên Vương, Năng Thiên Chủ. Trong Phật giáo Trung Quốc, Đế Thích Thiên được đồng nhất với Ngọc Hoàng Thượng Đế của Đạo giáo.
Từ nguyên và ý nghĩa
Tên đủ của Thích Đề Hoàn Nhân là Thích Ca Đề Hoàn Nhân Đà La (Śakra Devānām Indra). Trong đó, Śakra có nghĩa là "mạnh mẽ" hoặc "có khả năng", Devānām có nghĩa là "của các vị thần", và Indra có nghĩa là "chúa" hoặc "người đứng đầu".
Phân tích từng từ, "Thích" (釋) có nghĩa là "năng", tức là có khả năng. "Đề Hoàn" (提桓) được cho là xuất phát từ "Thiên" (天), mang ý nghĩa là trời hoặc thần. "Nhân" (因) bắt nguồn từ "Nhân Đà La Gia" (因陀羅伽), có nghĩa là chúa tể. Như vậy, Thích Đề Hoàn Nhân có thể được hiểu tổng thể là "Chúa tể của các vị thần" hoặc "người có khả năng làm chủ cõi trời".
Nguồn gốc
Thích Đề Hoàn Nhân ban đầu là một vị thần trong Ấn Độ giáo, được gọi là Nhân Đà La. Trong thời kỳ Rigveda, ông giữ một vị trí nổi bật là vua của các vị thần. Trong Ấn Độ giáo, Nhân Đà La được mô tả là một chiến binh anh hùng, đồng thời cũng là người hưởng thụ sự giàu có vật chất.
Sau sự trỗi dậy của Phật giáo, Nhân Đà La đã được hấp thụ vào vũ trụ học Phật giáo. Tuy nhiên, địa vị của ông đã thay đổi từ một vị thần tối cao trở thành một vị hộ pháp, người bảo vệ Chánh pháp.
Truyền thuyết
Truyền thuyết kể rằng trong vô lượng kiếp quá khứ, Thích Đề Hoàn Nhân là một người phụ nữ cùng với ba mươi hai người phụ nữ khác đã giúp sửa chữa và tân trang một ngôi chùa cổ và một tượng Phật bằng vàng. Nhờ công đức này, cô đã được tái sinh lên cõi trời Đao Lợi và trở thành vị chư thiên cai trị cõi này, còn ba mươi hai người phụ nữ kia trở thành chư thiên cai trị của ba mươi hai cõi trời xung quanh.
Kinh Thích Đề Hoàn Nhân Vấn ghi lại cuộc đối thoại giữa Thích Đề Hoàn Nhân và Đức Phật về các chủ đề chính của Phật pháp, tập trung vào bản chất của xung đột, dục vọng và con đường giải thoát thông qua việc loại bỏ "điệu hý" (những suy nghĩ phù phiếm, ảo tưởng). Trong kinh này, Thích Đề Hoàn Nhân đóng vai trò là một người lắng nghe đầy tò mò và tôn trọng, cuối cùng đã đạt được quả vị Tu-đà-hoàn.
Kinh Tạp A-Hàm kể về những cuộc gặp gỡ của ông với A-Tu-La, như Tỳ Ma Chất Đa, nhấn mạnh sự ưa thích của ông đối với tranh luận lý lẽ hơn là bạo lực. Kinh cũng đề cập đến các đức tính nhẫn nhục và không sân hận của ông khi đối phó với A-tu-la và các chúng sinh cõi trời khác, cũng như vai trò của ông trong việc duy trì hòa bình và trật tự trong các cõi trời.
