✨Thanh niên xung phong
Thanh niên xung phong là một lực lượng thanh niên do Đảng Đoàn Thanh vận Trung ương và Ban Thường vụ Trung ương Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam thành lập vào ngày 15 tháng 7 năm 1950 để phục vụ Chiến dịch Biên giới.
Tên gọi
Thanh niên tham gia Chiến tranh biên giới Việt-Trung 1979 hoặc Chiến tranh biên giới Tây Nam do hoàn cảnh lịch sử nên không gọi là thanh niên xung phong mà gọi là thanh niên xung kích
Lịch sử
Thành lập
Ngày 15 tháng 7 năm 1950, chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ thị cho Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam thành lập lực lượng thanh niên xung phong tập trung dài ngày phục vụ cho chiến dịch Biên giới Thu đông 1950 tại núi Hồng, xã Yên Lãng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Lực lượng ban đầu có tên gọi là "Đội Thanh niên xung phong công tác Trung ương", gồm có 225 đội viên, do Vương Bích Vượng, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh làm đội trưởng. Trong số 225 đội viên ban đầu, chỉ có duy nhất một đội viên nữ làm y tá tên là Lê Kim Hạnh, còn lại là đội viên nam.. Thanh niên xung phong miền Nam còn mang khăn rằn quấn cổ. Từ năm 2012, Lực lượng Thanh niên xung phong Thành phố Hồ Chí Minh có trang phục bao gồm: huy hiệu, biểu trưng, biểu tượng, biển tên, cấp hiệu, mũ mềm, quần áo ngắn tay, thắt lưng và giày vớ. Đồng phục thanh niên xung phong bao gồm: huy hiệu, mũ tai bèo, quần áo dài tay và giày vải.
Số lượng thành viên
Tổng cộng đã có 530.000 thanh niên xung phong tham gia qua các thời kỳ (gồm chiến tranh Đông Dương, chiến tranh Việt Nam và 2 cuộc chiến tranh biên giới sau đó) Trên 130.800 thanh niên xung phong tham gia trong chiến tranh Việt Nam. trong đó hơn 40.000 thanh niên xung phong của 15 tỉnh miền Bắc làm nhiệm vụ mở đường Trường Sơn và ở mặt trận Quảng Bình.
Một số thành viên tiêu biểu
10 nữ thanh niên xung phong hi sinh ở ngã ba Đồng Lộc 8 liệt sĩ (4 nam, 4 nữ) thanh niên xung phong hi sinh ở hang Tám Cô Trên 300 thanh niên xung phong hy sinh ở cung đường 1C, tuyến vận tải chi viện từ Campuchia vào Kiên Giang, U Minh 13 nữ thanh niên xung phong hy sinh tại Truông Bồn, Đô Lương, Nghệ An.
Tổn thất
Khoảng 10.000 người hy sinh 4.500 nữ thanh niên xung phong cô đơn không nơi nương tựa khi về già
Tại lễ kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống lực lượng thanh niên xung phong Việt Nam (15/7/1950-15/7/2020) và tôn vinh điển hình tiên tiến thanh niên xung phong các thời kỳ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tham dự, nêu rõ mục tiêu: "các cấp ủy Đảng, chính quyền, các cơ quan chức năng khẩn trương rà soát, giải quyết dứt điểm chế độ chính sách với cựu thanh niên xung phong, nâng cao mức sống của cựu thanh niên xung phong ít nhất ngang mức trung bình của người dân trong khu vực, không để bất kỳ cựu TNXP nào thuộc diện hộ nghèo, nhất là các đồng chí tuổi cao, bệnh tật, neo đơn, không nơi nương tựa".
Tính đến năm 2017, vẫn còn 150.000 cựu thanh niên xung phong chưa được hưởng chính sách do vướng mắc về giấy tờ, bao gồm: 8.779 người bị thương chưa được giải quyết chế độ thương binh; 681 người hy sinh chưa được giải quyết chế độ liệt sĩ; 10.053 người bị nhiễm chất độc màu da cam chưa được giải quyết chế độ; 6.126 người chưa được hưởng chế độ trợ cấp 1 lần; 21.623 người chưa được hưởng chế độ trợ cấp thường xuyên; 14.500 người chưa có bảo hiểm y tế; 1.900 người qua đời mà không có chế độ mai táng phí.
Danh hiệu
Các danh hiệu lực lượng thanh niên xung phong đã được trao tặng: Huân chương Độc lập hạng Nhất, năm 1978 Huân chương Hồ Chí Minh, năm 1997 Danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân, năm 1997 53 tập thể được phong tặng danh hiệu Anh hùng (36 tập thể Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân, 17 tập thể Anh hùng Lao động) *Trên 100 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động
Vinh danh
*Ngày 28 tháng 3 năm 1951, trong chuyến thăm Liên phân đội Thanh niên xung phong 312 làm nhiệm vụ tại cầu Nà Cù (xã Cẩm Giàng, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn), chủ tịch Hồ Chí Minh đã tặng lực lượng thanh niên xung phong 4 câu thơ sau này trở nên nổi tiếng:
:Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên.
Khẩu hiệu
- "Sống bám cầu bám đường, chết kiên cường dũng cảm"
- "Nơi đâu chiến trường cần, thanh niên xung phong có mặt, nơi nào có giặc, thanh niên xung phong xuất quân
- "Phục vụ quên mình, anh dũng xung phong, lập công xuất sắc"
