✨Pháp Chính
Pháp Chính (tiếng Hán: 法正; Phiên âm: Fa Ch'eng) (175 - 220) tự Hiếu Trực (孝直), người huyện Mi, Thiểm Tây ngày nay, là một trong những mưu sĩ hàng đầu của thế lực Lưu Bị thời Tam Quốc. Ban đầu, Pháp Chính là thủ hạ của Lưu Chương - quân phiệt Tây Xuyên. Sau này, khi Lưu Bị vào đất Thục, Pháp Chính về làm mưu thần cho Lưu Bị, được Bị rất tín nhiệm và kính trọng. Pháp Chính được đánh giá là có thể "sánh với thiên tài Quách Gia của Tào Ngụy".
Phục vụ Lưu Chương
Những năm đầu thời Kiến An, thiên hạ đói nghèo, Pháp Chính cùng đồng hương Mạnh Đạt cùng vào Thục, đầu quân cho Lưu Chương. Tuy nhiên, Lưu Chương không phải người biết trọng dụng nhân tài, cho nên rất lâu sau Pháp Chính mới lên được chức Huyện lệnh Tân Đô, sau đó được phong làm Quân nghị hiệu úy. Pháp Chính có tài mà không gặp thời, lại thường xuyên bị người Thục ghẻ lạnh vì là "kẻ ngoại lai". Ông vì điều này mà thường tỏ ra buồn khổ. Quan Biệt giá Ích Châu Trương Tùng là bằng hữu của Pháp Chính, cũng cảm thấy Lưu Chương không phải nhân vật có thể thành đại sự. Trương cũng chung tâm trạng với Pháp Chính.
Năm Kiến An 13 (208), Trương Tùng đi sứ Tào Tháo, trở về khuyên Lưu Chương đoạn tuyệt với Tào mà quay sang giao hảo với Lưu Bị. Cùng năm đó, liên minh Lưu Bị - Tôn Quyền đại thắng Tào Ngụy tại Xích Bích, thế lực cùng thanh danh Lưu Bị vang dội, khiến Lưu Chương rất tin tưởng cử ngay Trương Tùng đi sứ sang gặp Lưu Bị. Trương Tùng nhân cơ hội này tiến cử Pháp Chính cho Bị. Ban đầu Chính còn thoái thác, nhưng rồi cũng phải "bất đắc dĩ" tới diện kiến Lưu Bị. Lưu Bị gặp được Pháp Chính thì "dùng ân đức thu nạp", khiến Pháp Chính cảm thấy Bị xứng đáng là minh chủ "hùng tài đại lược", có thể theo phò tá. Pháp Chính trở về Ích Châu, âm thầm mưu tính cùng Trương Tùng, quyết định ngầm tôn Lưu Bị làm chủ.
Năm Kiến An 17 (212), Lưu Bị vờ bằng lòng với Lưu Chương thảo phạt Trương Lỗ, dẫn quân tiến vào Gia Manh. Sự việc bại lộ khiến Trương Tùng bị giết, Lưu Bị hoàn toàn trở mặt với Lưu Chương, xua quân tấn công Thành Đô. Quan Tòng sự Trịnh Độ hiến kế Lưu Chương dùng kế cố thủ "khiến quân Lưu Bị không đánh mà tan". Bị vô cùng lo lắng. Tuy nhiên, Pháp Chính nêu ra nhận định, Lưu Chương mặc dù bất tài, nhưng cũng là quan Châu mục yêu dân, cho nên sẽ không sử dụng kế sách phương hại đến dân chúng. Quả nhiên, Lưu Chương nói - _"Ta nghe nói đánh địch để an dân, chưa nghe nói dùng dân để chống địch", _và bác bỏ phương án của Trịnh Độ.
Đoạt Hán Trung - Tào Tháo cảm thán
Năm Kiến An 22 (217), Tào Tháo sau khi dễ dàng hàng phục Trương Lỗ, không tiếp tục xua quân đánh Ích Châu, mà chỉ để lại Hạ Hầu Uyên, Trương Hợp cố thủ Hán Trung. Pháp Chính lập tức hiến kế lên Lưu Bị, nêu rõ nhận định Tào Ngụy chắc chắn có vấn đề nội bộ, và chỉ ra ý nghĩa của việc đoạt Hán Trung - "Thượng, có thể thảo phạt 'quốc tặc' (chỉ Tào Tháo), tôn vinh Hán thất, chiếm lấy 2 châu Ung - Lương, mở rộng quốc thổ. Hạ, đoạt được địa bàn 'cốt lõi', phục vụ chiến lược lâu dài". nhận xét này cho thấy Gia Cát Lượng và Pháp Chính là 2 mưu sĩ được Lưu Bị tin tưởng nhất.
Sử gia Trần Thọ khen ngợi năng lực quân sự của Pháp Chính là "có thể sánh với thiên tài Quách Gia của Tào Ngụy". Trần Thọ bình luận rằng "Bàng Thống với Tuân Úc gần như một cặp, Pháp Chính và Trình Dục, Quách Gia cũng tương đương vậy".
Theo ý kiến của Gia Cát Lượng, nếu Pháp Chính còn sống thì ông đã có thể ngăn cản Lưu Bị công phạt Tôn Quyền sau cái chết của Quan Vũ, và nếu Lưu Bị đông chinh thì có lẽ ông cũng không đại bại ở trận Di Lăng. "Cho dù Đông chinh, cũng không thể thất bại".
Tuy nhiên, Pháp Chính có nhược điểm về tư cách đạo đức, Tam quốc chí chép rằng ông thích làm hại cả những người chỉ có thù nhỏ với mình, nên ông bị đánh giá là "phẩm đức không vẹn toàn", không thích hợp để làm việc trị quốc an dân. Trong khi đó, Gia Cát Lượng có tư cách đàng hoàng, xử sự công bằng, luôn đặt việc công lên trên việc tư. Mặt khác, tài năng của Pháp Chính chỉ thiên về quân sự, ông không đa tài cả về kinh tế, pháp luật như Gia Cát Lượng. Vì thế, nếu đem ra so sánh thì Gia Cát Lượng vẫn đóng vai trò quan trọng hơn trong triều đình Thục Hán.
Chức danh và chức vụ từng nắm giữ
- Tân Đô Lệnh (新都令)
- Quân Nghị Hiệu Úy (軍議校尉)
- Thục Quận Thái thú (蜀郡太守)
- Dương Vũ Tướng Quân (揚武將軍)
- Thượng thư Lệnh (尚書令)
- Hộ Quân Tướng Quân (護軍將軍)
- Dực Hầu (翼侯) - được truy phong sau khi Pháp Chính qua đời
