✨Nguyễn Xuân Phúc từ chức Chủ tịch nước

Việc Nguyễn Xuân Phúc từ chức Chủ tịch nước được báo chí Việt Nam loan tin vào ngày 17 tháng 1 năm 2023, trước thềm Tết Nguyên Đán. Trước đó vài ngày ông Phúc vẫn đi chúc tết các nguyên lãnh đạo nhà nước và thăm Giáo hội Phật giáo Việt Nam; trong khoảng thời gian này đã xuất hiện tin đồn về việc ông từ chức Chủ tịch nước. Sau khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam chấp nhận đơn thôi chức, ngày 18 tháng 1 năm 2023 Quốc hội đã họp bất thường để miễn nhiệm chức Chủ tịch nước của ông Phúc, và Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân được phân giữ quyền Chủ tịch nước theo hiến pháp. Ngày 4 tháng 2 năm 2023, ông Phúc bàn giao công việc cho bà Xuân.

Theo các thông tin được nhà nước công bố, ông Phúc từ chức để chịu "trách nhiệm chính trị" tuy nhiên ông đã bác bỏ thông tin này.

Bối cảnh

Nguyễn Xuân Phúc từ chức trong bối cảnh Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đẩy mạnh chiến dịch chỉnh đốn đảng và chống tham nhũng. Ông bị buộc thôi làm chủ tịch nước vì nhiều quan chức từng thuộc chính phủ vào giai đoạn ông giữ cương vị thủ tướng (2016–2021) bị bắt hoặc bị kỷ luật. Theo thông cáo của Thanh tra Chính phủ, ông chịu "trách nhiệm chính trị" của người đứng đầu khi để nhiều cán bộ dưới quyền gây sai phạm dẫn tới hậu quả "rất nghiêm trọng", trong đó hai phó thủ tướng đã xin từ nhiệm, và hai bộ trưởng cùng nhiều người khác bị xử lý hình sự.

Diễn biến

Ngày 17 tháng 1 năm 2023, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức họp để xem xét việc Nguyễn Xuân Phúc muốn thôi làm chủ tịch nước. Trung ương Đảng sau đó đã đồng ý nguyện vọng thôi giữ các chức vụ và nghỉ hưu của ông, gồm: Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội đồng quốc phòng và an ninh nhiệm kỳ 2021 – 2026. 465 trong số 482 đại biểu tham dự đã bỏ phiếu tán thành ông Phúc chính thức thôi làm chủ tịch nước. Theo hiến pháp, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân được phân công làm quyền Chủ tịch nước

Phản ứng

Võ Thị Ánh Xuân bày tỏ cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ và chỉ đạo của ông Phúc với cá nhân bà cùng cơ quan. Bà nói ông Phúc nhận thức rõ trách nhiệm của mình với đất nước và đã "gương mẫu chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu" khi để cán bộ dưới quyền gây sai phạm, qua việc làm đơn xin thôi chức.

Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp, một nhà nghiên cứu cao cấp về chính trị thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS) của Singapore, nhận định rằng ông Phúc từ chức là do người vợ Trần Thị Nguyệt Thu và một số thành viên khác trong gia đình ông bị cáo buộc dính líu đến các vụ tham nhũng. Lý giải việc Đảng Cộng sản cầm quyền không đề cập đến vấn đề tham nhũng này, ông Hiệp cho rằng họ muốn giữ thể diện cho ông Phúc và cũng nhằm "bảo vệ danh tiếng lẫn hình ảnh của Đảng."