✨Mỹ Duyên
Lê Huỳnh Mỹ Duyên (sinh ngày 2 tháng 3 năm 1972), thường được biết đến với nghệ danh Mỹ Duyên, là một nữ diễn viên người Việt Nam. Vốn được đào tạo để trở thành diễn viên múa ballet ngay từ nhỏ, tuy nhiên cô lại thành danh ở lĩnh vực điện ảnh với những vai diễn trong các bộ phim Lưỡi dao, Chiếc chìa khóa vàng, Lời thề, Xóm nước đen, Đất khách, Gái nhảy và Lọ Lem hè phố.
Bên cạnh lĩnh vực điện ảnh, cô còn bén duyên với lĩnh vực kịch nói và được mệnh danh là "công chúa không tuổi" thông qua chuỗi chương trình nhạc kịch Ngày xửa ngày xưa. Năm 2007, cô được Nhà nước Việt Nam trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú qua những đóng góp của cô cho nền nghệ thuật nước nhà.
Tiểu sử và sự nghiệp
Mỹ Duyên tên đầy đủ là Lê Huỳnh Mỹ Duyên, sinh ngày 2 tháng 3 năm 1972 tại Sài Gòn, sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống về nghệ thuật. Ngay từ nhỏ, cô đã được định hướng trở thành một diễn viên múa ballet giống như mẹ. Năm 1982, khi mới 10 tuổi, Mỹ Duyên là một trong số ít thí sinh trúng tuyển vào Viện Hàn lâm Vaganova tại Thành phố Leningrad, một trong những trường đào tạo nghệ thuật múa danh tiếng nhất của Liên bang Xô Viết cũng như trên thế giới. Năm 1990, sau 8 năm theo học tại đây, Mỹ Duyên tốt nghiệp với vai diễn trong vở kịch múa Ngọn lửa Paris. Sau đó, cô ký hợp đồng biểu diễn trong 2 năm với Nhà hát nghệ thuật Novosibirsk và có dự định vừa làm vừa học tiếp khóa biên đạo múa. Trở về nước nhưng cô đã gặp khá nhiều khó khăn và không có đất diễn vì ngành múa của Việt Nam vào thời điểm đó vẫn chưa thật sự phát triển. Một thời gian sau, Mỹ Duyên xin vào làm tại Nhà hát Hòa Bình (Quận 10) với công việc múa minh họa và biểu diễn thời trang trong các chương trình tạp kỹ của nhà hát cũng như nhiều chương trình nghệ thuật lớn như Duyên dáng Việt Nam,.... Vào thời điểm này, ngoài những vai diễn điện ảnh, Mỹ Duyên còn được biết đến với vai trò người mẫu đại diện cho những sản phẩm mới ra mắt, thường xuyên được mời làm mẫu để chụp ảnh lịch, một hình thức nghệ thuật khá phổ biến lúc bấy giờ.
Với hàng loạt vai diễn điện ảnh trong nhiều bộ phim sau đó như: Tình nhỏ làm sao quên, Lương tâm bé bỏng, Ngõ đàn bà, Lưỡi dao, Chiếc chìa khóa vàng, Lời thề... Mỹ Duyên đã trở thành một gương mặt diễn viên sáng giá và được các nhà phê bình điện ảnh đánh giá cao bằng hàng loạt giải thưởng uy tín. Trong Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10 (1993) được tổ chức ở Hải Phòng, Mỹ Duyên đã đoạt danh hiệu "Nữ diễn viên xuất sắc nhất" với vai diễn trong 2 phim: Tình nhỏ làm sao quên và Băng qua bóng tối. Bên cạnh điện ảnh, cô còn tham gia một số phim truyền hình mà chủ yếu do Hãng phim Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh (TFS) sản xuất như: người nữ công an khu vực Hồng Hà trong phim Xóm nước đen, Đất khách,... Với vai Hà trong phim Xóm nước đen và vai Hòa Bình trong phim Lời thề, Mỹ Duyên tiếp tục nhận được danh hiệu "Nữ diễn viên điện ảnh được yêu thích nhất" tại lễ trao giải Mai Vàng năm 1996.. Vai diễn của Mỹ Duyên là một cô gái điếm tên Hoa, quậy phá hết cỡ rồi sau đó chết vì ma túy và AIDS. Đây là một vai được đánh giá là cực kỳ góc cạnh và đạo diễn Lê Hoàng đã có cuộc tuyển chọn khá lâu. Để có thể hoàn thành tốt vai diễn này, cô đã phải đi tìm hiểu thực tế ở nhiều trại cai nghiện và vũ trường. Sau khi công chiếu vào Tết năm 2004, Lọ Lem hè phố cũng có doanh thu khá cao với hơn 6 tỷ đồng.
Năm 2004, Mỹ Duyên đóng vai nữ chính bên cạnh nam ca sĩ Lam Trường trong bộ phim điện ảnh Nữ tướng cướp do đạo diễn Lê Hoàng thực hiện. Trong phim, Mỹ Duyên đảm nhận vai Thu, một cô gái xinh đẹp có người bạn tên Hồng, cả hai chuyên đi lừa đảo những anh chàng lắm tiền nhưng ngây thơ. Một ngày nọ, Thu bắt cóc được một doanh nhân trẻ tên Hùng, cô cùng Hồng dự định sẽ tống tiền gia đình anh. Tuy nhiên, trong khi Hồng đi lấy tiền chuộc thì Thu lại phát sinh tình cảm với Hùng, và cô muốn làm lại cuộc đời nhưng Hồng không đồng ý. Và khi đó, Thu đã phải đấu tranh để giành lại sự lương thiện cho con người mình. Với vai diễn này, Mỹ Duyên đã được Hội điện ảnh Việt Nam trao tặng giải thưởng Cánh diều 2004 cho hạng mục "Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất".
Năm 2006, Mỹ Duyên đánh dấu sự trở lại bằng việc tham gia diễn xuất trong bộ phim truyền hình Gió mùa thổi mãi của đạo diễn Nguyễn Quốc Trọng. Ít lâu sau, cô tiếp tục đảm nhận một vai phụ trong bộ phim truyền hình dài 100 tập mang tên Mùi ngò gai. Trong phim, Mỹ Duyên đảm nhận vai Hiền, một cô gái từ quê lên thành phố nhưng có cá tính rất mạnh mẽ, cô sẵn sàng dùng vũ lực để chống trả lại những kẻ ức hiếp mình và còn bảo vệ cả anh người yêu yếu đuối. Tuy vậy nhưng trong sâu thẳm tâm hồn, Hiền lại là một người con gái rất dịu dàng, luôn dành những gì tốt nhất cho người yêu của mình, luôn phải vật lộn với khó khăn nhưng trong cô không lúc nào tắt niềm khao khát vươn lên. Mặc dù chỉ đảm nhận một vai phụ nhưng đây lại là một vai diễn khá lạ của Mỹ Duyên. Một thời gian sau, Mỹ Duyên đã dần chứng tỏ được khả năng diễn xuất trên sân khấu kịch khi hai vở diễn mà cô tham gia cùng nghệ sĩ Thành Hội và Hồng Ánh là: Phép lạ và Thử yêu lần nữa (2004) thành công khá ngoạn mục. Với Thử yêu lần nữa, mặc dù đã diễn hơn 100 suất trong năm 2004 nhưng đến đầu năm 2005, vở kịch vẫn được nhiều khán giả yêu thích.
Các tác phẩm đã tham gia
Phim điện ảnh
Phim truyền hình
Phim Sitcom
Kịch nói (1995-nay)
Chương trình truyền hình
- Cuộc chiến mỹ vị (2018) Tập 19 *MV "Bàn tay mẹ" (2018) (trình bày: Lưu Thiên Ân)
- Sao Nối Ngôi nhí: "Nàng tiên tre" (2018) Ai là bậc thầy chính hiệu? VTV3 (2019) Sàn chiến giọng hát (2019) *Sàn chiến giọng hát (2021) mùa 3 tập 2
Giải thưởng
Năm 1995, Mỹ Duyên biểu diễn tại nhà hát giao hưởng - Vũ kịch Thành phố Hồ Chí Minh Vào thời điểm của thập niên 9X, bên cạnh những vai diễn trong điện ảnh cô cũng được biết đến với vai trò người mẫu đại diễn cho những sản phẩm mới ra mắt, thường xuyên được mời làm người mẫu ảnh lịch, một hình thức nghệ thuật khá phổ biến thời bấy giờ Năm 2007, Nhà Nước trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú khi cô chỉ hơn 30 tuổi Năm 2010, Tứ đại Ngọc nữ điện ảnh thập niên 90s, 00s gồm Nguyễn Ngọc Hiệp (Hiệp tài nữ), Lê Huỳnh Mỹ Duyên (Duyên Diễn Xuất), Đồng Thu Hà (Hà lá ngọc cành vàng), Phạm Thị Hồng Ánh (Ánh quốc tế)
