✨Mười hai vị thần trên đỉnh Olympus

Mười hai vị thần trên đỉnh Olympus của [[Nicolas-André Monsiau|Monsiau, vẽ vào khoảng cuối thế kỷ XVIII]] 12 vị thần là những vị thần chính trong điện thờ của người Hy Lạp, cai trị trên đỉnh Olympus. Các vị thần đỉnh Olympus giành quyền thống trị sau khi Zeus lãnh đạo các vị thần giành chiến thắng trong trận chiến với các Titan.

Tài liệu cổ xưa nhất về các nghi thức tôn giáo với các vị thần được tìm thấy trong các bài thơ Homer ca tụng Hermes. Sự sùng bái mười hai vị thần đỉnh Olympus của người Hy Lạp có thể bắt nguồn từ thế kỷ thứ VI TCN ở thành Athens và gần như không có tiền lệ vào thời kỳ văn hóa Mycenae. Việc thờ phụng mười hai vị thần Olympus thường được xác định bắt đầu vào thời gian Pesistratos lên nhiếp chính ở thành Athens, vào năm 522/521 TCN.

Hệ thống cổ điển của mười hai vị thần trên đỉnh Olympus bao gồm các vị thần:

: Zeus, Hera, Poseidon, Demeter, Athena, Hestia, Apollo, Artemis, Ares, Aphrodite, Hephaestus và Hermes và sau này là Dionysos thế chỗ của Hestia

Hades (tiếng La Mã: Pluto) thường không nằm trong danh sách này. Ông không có vị trí trong thần điện bởi ông dành hầu hết thời gian dưới âm phủ, vương quốc của ông.

Hệ thống La Mã tương ứng của Ennius đặt tên La Mã tương đương cho những vị thần Hy Lạp, nhưng thay thế Dionysus (Bacchus) bằng Hestia (Vesta) vì thế danh sách có sáu nam thần và sáu nữ thần.

Herodotus đưa vào danh sách của ông các vị thần sau: Zeus, Hera, Poseidon, Hermes, Athena, Apollo, Alpheus, Cronus, Rhea và các nữ thần Charites. Herodotus cũng đề cập đến Heracles trong danh sách. Lucian cũng kể đến Heracles Asclepius là thành viên của mười hai vị thần, tuy nhiên không giải thích hai vị thần nào đã phải nhường vị trí cho họ. Ở đảo Kos, Heracles và Dionysus được đưa vào danh sách, Ares và Hephaestus thì không. Hebe, Helios, Eros (Cupid), Selene và Persephone cũng là những vị thần quan trọng đôi khi được kể vào nhóm mười hai vị thần. Eros thường được miêu tả cùng với mười hai vị thần kia, đặc biệt với mẹ là Aphrodite, nhưng hiếm khi được công nhận là một trong số các vị thần trên đỉnh Olympus.

Plato đã liên hệ mười hai vị thần đỉnh Olympus với mười hai tháng trong năm, và đề nghị tháng cuối cùng đặc biệt vinh dự dành riêng cho Hades và những linh hồn đã chết, ám chỉ ông tính Hades là một trong số mười hai vị thần. Hades dần bị rút tên ra khỏi nhóm này vì liên quan đến âm phủ.

Danh sách các vị thần trên đỉnh Olympus

Các vị thần cổ điển

;Ghi chú
1. Người La Mã còn kết hợp Phoebus với Helios và Mặt Trời tuy nhiên họ cũng sử dụng tên Hy Lạp: _Apollo_.
2. Theo một dị bản khác về sự ra đời của Aphrodite, bà được sinh ra từ bộ phận sinh dục của Uranus, ông của Zeus, — bị Cronus xén và ném xuống biển. Bản này góp phần giải thích từ nguyên gốc của tên bà ("Aphro" theo tiếng Hy Lạp cổ đại có nghĩa là bọt biển).Theo đó, Aphrodite cùng thế hệ với Cronus, cha của Zeus, và cũng có nghĩa Aphrodite là cô của Zeus. _Xem sự ra đời của Aphrodite_.

Các kiểu xác định khác

Các vị thần sau cũng đôi khi được nhắc đến trong mười hai vị thần đỉnh Olympus

Những nhân vật gần gũi với các vị thần Olympus

Các nam thần, nữ thần và á thần sau thường không được tính là thần trên đỉnh Olympus, dù vậy cũng khá gần gũi với họ.

• Aeolus (thần thoại) – Vua của các ngọn gió, cai quản Anemoi, chủ nhân của các ngọn gió mùa.
• Amphitrite – Nữ hoàng Biển cả, vợ của Poseidon.
• Anemoi – Những vị thần gió, bao gồm Boreas (bắc), Notus (nam), Zephyrus (tây), và Eurus (đông).
• Aura – Nữ thần của các cơn gió nhẹ và không khí trong lành.
• Bia – Hiện thân của bạo lực.
• Circe – Tiểu thần của ma thuật, tránh nhầm lẫn với Hecate.
• Deimos – Thần của nỗi khiếp sợ, anh song sinh của Phobos.
• Dione – Hải tinh; mẹ của Aphrodite cùng với Zeus trong phiên bản của Homer.
• Eileithyia – Nữ thần của sự sinh nở; con gái của Hera và Zeus.
• Enyo – Một nữ thần chiến tranh, người đồng hành với Ares. Cũng là em gái của Ares trong vài trường hợp. Trong những trường hợp này, bố mẹ của thần là Zeus và Hera.
• Eos – Hiện thân của bình minh.
• Eris – Nữ thần bất hòa và xung đột.
• Aphroditus - Vị thần của sự đoàn kết nam và nữ, mặt trăng và khả năng sinh sản
• Ganymede – Người giữ cốc trên cung điện của các vị thần đỉnh Olympus. Cậu cũng là vị thần của tình yêu đồng tính.
• Hermaphroditos - vị thần của sự lưỡng tính và người đàn ông nữ tính.
• Graces – Các nữ thần sắc đẹp, theo hầu Aphrodite và Hera.
• Harmonia – Nữ thần của sự hòa hợp và đồng điệu, đối nghịch với Eris, con gái Aphrodite.
• Hecate – Nữ thần của ma thuật, phù thủy và ngã tư đường.
• Helios – Titan; hiện thân của Mặt Trời. Từng là thần Mặt Trời của thế hệ trước - thời đại của các Titan. Sau này ông thần phục Zeus và Olympius, trở thành thuộc hạ của Apollo nên được giao trọng trách điều khiển cỗ xe kéo Mặt Trời.
• Horae – Những người canh gác đỉnh Olympus.
• Hypnos – Thần của giấc ngủ, cha của Morpheus và con trai của Nyx.
• Iris – Hiện thân của cầu vồng, cũng là người đưa tin cho các vị thần Olympus cùng với Hermes.
• Kratos – Hiện thân của quyền lực.
• Leto – Titan của thế giới vô hình; mẹ của Apollo và Artemis.
• Moirai – Các nữ thần nắm giữ số mệnh, quyền lực hơn cả Zeus.
• Momus – Thần của sự châm biếm, nhạo báng, văn chương trào phúng và thi sĩ.
• Morpheus – Thần của giấc mơ.
• Muse – Chín tiên nữ của khoa học và nghệ thuật. Tên của họ: Calliope, Urania, Clio, Polyhymnia, Melpomene, Terpsichore, Thalia, Euterpe, và Erato.
• Nemesis – Nữ thần của sự báo thù.
• Nike – Nữ thần chiến thắng.
• Orpheus con trai của vua Oeagrus xứ Thrace và nữ thần thi ca (muse) Calliope (trong một số truyền thuyết khác thì Orpheus là con trai của Apollo và Calliope).Orpheus là một trong những đại thi hào, nhạc sĩ thuở sơ khai, là người sáng tạo ra hoặc cải tiến chiếc đàn lyre.
• Nyx – Nữ thần đêm.
• Paean – Thầy thuốc của các vị thần.
• Perseus – Con trai của Zeus, người giết Medusa, người sáng lập huyền thoại của nền văn hóa Mycenae và Triều đại Perseid.
• Phobos – Thần của sự sợ hãi, em song sinh với Deimos.
• Selene – Titan; hiện thân của Mặt Trăng.
• Styx – Nữ thần sông Styx, dòng sông mà các thần dùng để tuyên thề.
• Thanatos – Thần của sự chết chóc, thuộc hạ tín cẩn của Hades, đôi khi là hiện thân của cái chết. Hình tượng tử thần với lưỡi hái bạc xuất hiện ở nhân gian đón linh hồn của người đã chết về với âm giới chính là ông ta.
• Theseus – Con trai của vua Aegeus thành Athen (có thuyết lại cho rằng trên danh nghĩa là hoàng tử Athen nhưng ông thật ra chính là con của Poseidon khi thần giả thành Aegeus và ban con cho công chúa Aethra sau khi Ageus bị chuốc rượu đến say khướt), người anh hùng của thành Athens và người đã giết Minotaur.
• Triton – Người đưa tin của các vùng biển, con trai của Poseidon và Amphitrite. Thần cầm một vỏ ốc xà cừ xoắn.
• Tyche – Nữ thần của sự may mắn.
• Zelus – Hiện thân của sự cạnh tranh.

Gia phả