✨Đỗ Kỳ Phong

Đỗ Kỳ Phong (tiếng Trung: 杜琪峰, tiếng Anh: Johnnie To Kei-fung, sinh ngày 22 tháng 4 năm 1955) là một nam nhà làm phim người Hồng Kông. Được đánh giá là một trong những nhà làm phim xuất sắc nhất của điện ảnh Hồng Kông, tên tuổi của ông cũng được khán giả và giới phê bình quốc tế đón nhận nồng nhiệt. Xuyên suốt sự nghiệp của mình, Đỗ Kỳ Phong đã làm rất nhiều bộ phim ở các thể loại, song những bộ phim thuộc thể loại hành động – tội phạm của ông thường được khán giả biết đến nhiều nhất.

Một số tác phẩm của Đỗ Kỳ Phong đã có được thành công vang dội trên thị trường quốc tế, và đa số đều có mặt tại các liên hoan phim quốc tế, cũng như được phân phối phát hành tại các nước trên thế giới. Ngoài vai trò đạo diễn, ông còn là một nhà sản xuất điện ảnh nổi tiếng thông qua việc sáng lập Milkyway Image vào năm 1996 cùng với người cộng sự của ông, Vi Gia Huy, và điều hành hãng phim này kể từ đó.

Sự nghiệp

Năm 1973, sau khi tốt nghiệp phổ thông, Đỗ Kỳ Phong tham gia lớp đào tạo diễn viên của hãng truyền hình TVB. Hoàn thành khóa học, Đỗ bắt đầu tham gia các công đoạn sản xuất phim truyền hình của TVB, từ trợ lý sản xuất, đạo diễn đến nhà sản xuất.

Năm 1980, Đỗ Kỳ Phong được giao đạo diễn bộ phim điện ảnh đầu tiên, Bích thủy hàn sơn đoạt mệnh kim (碧水寒山奪命金). Phải chờ gần 10 năm sau tài năng của ông mới thực sự được công nhận sau khi Đỗ đạo diễn bộ phim cực kì ăn khách A Lang đích cố sự (阿郎的故事) với sự tham gia của ngôi sao hàng đầu của điện ảnh Hồng Kông lúc bấy giờ là Chu Nhuận Phát. Với bộ phim này, Đỗ Kỳ Phong lần đầu tiên được đề cử giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông. Năm 1993 Đỗ Kỳ Phong đạo diễn một bộ phim ăn khách khác là Đông phương tam hiệp (東方三俠) với sự tham gia của ba ngôi sao nữ Mai Diễm Phương, Trương Mạn Ngọc và Dương Tử Quỳnh.

Năm 1996, cùng với người cộng tác lâu năm Vi Gia Huy, Đỗ Kỳ Phong thành lập hãng phim riêng Hãng phim Ngân Hà (銀河圖像) và tập trung làm đạo diễn và sản xuất cho các bộ phim của công ty này. Đỗ Kỳ Phong nổi tiếng là người làm việc năng suất và có phong cách đạo diễn đa dạng, không chỉ thành công với những bộ phim hài ăn khách như Cô nam quả nữ (孤男寡女, 2000) hay Sấu thân nam nữ (瘦身男女, 2001) (cả hai phim đều do Lưu Đức Hoa và Trịnh Tú Văn thủ vai chính), Đỗ còn có thể thực hiện những bộ phim hình sự được đánh giá cao như Ám chiến (暗戰, 1999) hay Sinh hỏa (鎗火, 1999). Sinh hỏa cũng giúp Đỗ Kỳ Phong giành giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông lần đầu tiên.

Đại hòa thượng (大只佬, 2003) là bộ phim đột phá của Đỗ Kỳ Phong khi ông thử nghiệm lần đầu đề tài mang tính triết lý cao và ít yếu tố hành động hoặc hài hước thường thấy trong các tác phẩm trước đó của Đỗ. Thử nghiệm đầu tiên của đạo diễn đã thành công khi bộ phim vừa trở thành tác phẩm ăn khách, vừa thắng lớn tại Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông khi giành cả giải Phim hay nhất, Vai nam chính xuất sắc nhất (cho Lưu Đức Hoa), Vai nữ chính xuất sắc nhất (cho Trương Bá Chi) và giải Đạo diễn xuất sắc nhất thứ hai cho Đỗ Kỳ Phong. Cũng trong năm 2003, Đỗ còn đạo diễn Rẽ phải, rẽ trái (向左走·向右走, tiếng Anh: Turn Left, Turn Right), một bộ phim tình cảm của Nga và Singapore.

Trong những năm gần đây đạo diễn lại trở về đề tài hình sự và "xã hội đen" quen thuộc của điện ảnh Hồng Kông với ba bộ phim Hắc xã hội (黑社會, 2005), Hắc xã hội: Dĩ hòa vi quý (黑社會以和為貴, 2006) và Phóng trục (放逐, 2006). Tuy đề tài không mới nhưng với cách thực hiện khác lạ, ba bộ phim "xã hội đen" này của Đỗ Kỳ Phong đều thành công về mặt doanh thu và được giới phê bình đánh giá cao. Trong số đó Hắc xã hội đã đem lại cho Đỗ giải Đạo diễn xuất sắc nhất thứ ba tại Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông. Hiện nay Đỗ Kỳ Phong và Phương Dục Bình đang là hai người có nhiều chiến thắng nhất tại hạng mục này với mỗi người 3 lần đăng quang.

Phong cách làm phim

Những tác phẩm của Đỗ Kỳ Phong thường có sự hợp tác với cùng một dàn diễn viên và đội ngũ làm phim quen thuộc; trong đó, đa phần các tác phẩm đều đi sâu vào các chủ đề về tình bạn, số phận và bộ mặt của xã hội ở Hồng Kông thời nay. Dù đôi khi những bộ phim được mô tả là "đa diện và hoa mỹ" do khả năng chuyển đổi tông màu và thể loại giữa các bộ phim, tuy vậy, ông được xem là người có phong cách nhất quán khi làm phim, bao gồm sự pha trộn giữa chủ nghĩa hiện thực và góc nhìn khách quan về xã hội với các yếu tố hình ảnh và diễn xuất được cách điệu hóa cao. Trong một buổi phỏng vấn, ông cũng đã trích dẫn lời rằng Hồ Kim Thuyên là vị đạo diễn có sức ảnh hưởng và cảm hứng rất lớn trong các bộ phim của ông.

Các tác phẩm của ông luôn nhận được sự tôn trọng trung thành từ các khán giả và giới phê bình, trong đó có Quentin Tarantino, người từng nói rằng rất thích các bộ phim giang hồ của ông.

Tác phẩm

Giải thưởng

*Đỗ Kỳ Phong đã 3 lần giành giải Đạo diễn xuất sắc nhất (trong tổng số 13 lần được đề cử) tại Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông cho các phim: 2000, Súng hỏa (鎗火) 2004, Đại hòa thượng (大只佬) *2006, Hắc xã hội (黑社會) Tại Giải thưởng Điện ảnh Kim Mã của Đài Loan, Đỗ Kỳ Phong cũng 2 lần được trao giải Đạo diễn xuất sắc nhất vào các năm 2000 (cho phim Sinh hỏa) và năm 2004 (cho phim Đại sự kiện (大事件)). *Tại Liên hoan phim Quốc tế Catalunya (Festival Internacional de Cinema de Catalunya) năm 2005, Đỗ Kỳ Phong đã được trao giải thưởng Thành tựu trọn đời.

Ngoài lề

• Trong các bộ phim về đề tài hình sự và "xã hội đen" của mình, Đỗ Kỳ Phong thường xuyên lựa chọn một số diễn viên quen thuộc vào những vai có tính cách tương tự trong các phim trước đó, đó là Huỳnh Thu Sinh, Lâm Gia Đống, Ngô Trấn Vũ, Nhậm Đạt Hoa, Lâm Tuyết và Trương Gia Huy. Cũng tương tự trong các bộ phim tình cảm hài, hai diễn viên thường xuyên giữ vai chính trong phim của Đỗ là Lưu Đức Hoa và Trịnh Tú Văn.
• Đỗ Kỳ Phong rất hay cộng tác với Vi Gia Huy, người này thường làm nhà sản xuất cho các bộ phim do người kia đạo diễn và đôi khi cả Đỗ và Vi cùng tham gia đạo diễn một bộ phim.