✨Chiến tranh ủy nhiệm

Chiến tranh ủy nhiệm

nhỏ| [[Cố vấn quân sự Liên Xô lên kế hoạch hành động trong cuộc Nội chiến Angola ]]

Chiến tranh ủy nhiệm hay Chiến tranh đại lý là một cuộc xung đột vũ trang giữa hai quốc gia hoặc các chủ thể phi quốc gia hoạt động vì sự xúi giục hoặc nhân danh trung lập các bên khác không liên quan trực tiếp đến chiến sự. Để một cuộc xung đột được coi là một cuộc chiến ủy nhiệm, phải có mối quan hệ trực tiếp, lâu dài giữa các tác nhân bên ngoài và những người hiếu chiến có liên quan. Mối quan hệ đã nói ở trên thường có các hình thức tài trợ, huấn luyện quân sự, vũ khí hoặc các hình thức hỗ trợ vật chất khác giúp các bên duy trì nỗ lực cho cuộc chiến tranh của mình.

Trong thời cổ đại và thời Trung cổ, nhiều lực lượng ủy nhiệm phi quốc gia là các lực lượng bên ngoài đã được xâm nhập vào một cuộc xung đột trong nước và liên kết với một lực lượng hiếu chiến nhằm có được ảnh hưởng và tăng thêm các lợi ích của chính họ trong khu vực. Các lực lượng ủy nhiệm có thể được đưa vào do một thế lực bên ngoài hoặc địa phương và thường được sử dụng dưới dạng quân đội bất thường nhằm đạt được mục tiêu của nhà tài trợ trong khu vực tranh chấp. Một số quốc gia thời trung cổ như Đế quốc Byzantine đã sử dụng chiến tranh ủy nhiệm như một công cụ chính sách đối ngoại bằng cách cố tình hỗ trợ mưu đồ giữa các đối thủ thù địch và sau đó ủng hộ họ khi họ gây chiến với nhau. Đế quốc Ottoman cũng sử dụng những cướp biển Barbary được ủy nhiệm để quấy rối các cường quốc Tây Âu ở biển Địa Trung Hải.

Kể từ đầu thế kỷ XX, các cuộc chiến ủy nhiệm thường được sử dụng dưới dạng các quốc gia đảm nhận vai trò là nhà tài trợ cho các chủ thể phi nhà nước, về cơ bản sử dụng chúng như các lực lượng thứ năm để làm suy yếu sức mạnh đối nghịch. Nhà tài trợ của cả hai bên cũng sử dụng cuộc xung đột Tây Ban Nha như một mặt trận chứng minh cho vũ khí và chiến thuật chiến trường của riêng họ.

Trong Chiến tranh Lạnh, chiến tranh ủy nhiệm được thúc đẩy bởi lo ngại rằng một cuộc chiến tranh thông thường giữa Hoa Kỳ và Liên Xô sẽ dẫn đến thảm sát hạt nhân, khiến việc sử dụng các ủy nhiệm tư tưởng trở thành một cách an toàn hơn để thực hiện chiến sự. Chính phủ Liên Xô phát hiện ra rằng hỗ trợ các lực lượng đối kháng với Mỹ và các quốc gia phương Tây là một cách hiệu quả về mặt chi phí để chống lại ảnh hưởng của NATO thay cho sự tham gia quân sự trực tiếp. Ngoài ra, sự phổ biến của truyền thông truyền hình và tác động của nó đối với nhận thức của công chúng khiến công chúng Hoa Kỳ đặc biệt dễ bị mệt mỏi vì chiến tranh và hoài nghi về nguy cơ cuộc sống của người Mỹ ở nước ngoài. Điều này khuyến khích thực tiễn của Mỹ đối với các lực lượng nổi dậy vũ trang, chẳng hạn như việc cung cấp các nguồn cung cấp cho lực lượng chống cộng mujahideen trong Chiến tranh Afghanistan từ năm 1978 đến năm 1992 của Liên Xô.

Ông Trần Đức Thảo (một triết gia cánh tả người Việt Nam) nhận xét về bản chất thật của tất cả những cuộc chiến tranh ủy nhiệm trong Chiến tranh Lạnh (1947-1991):

👁️ 66 | ⌚2025-09-16 22:45:44.412
QC Shopee
Nguyễn Kim Nguyễn Kim
ATADI _ Đặt vé máy bay trực tuyến giá rẻ ATADI _ Đặt vé máy bay trực tuyến giá rẻ
GOTADI – Vé máy bay giá rẻ, uy tín GOTADI – Vé máy bay giá rẻ, uy tín
Chiến tranh ủy nhiệm Chiến tranh ủy nhiệm
nhỏ| [[Cố vấn quân sự Liên Xô lên kế hoạch hành động trong cuộc Nội chiến Angola ]] **Chiến tranh ủy nhiệm** hay **Chiến tranh đại lý** là một cuộc xung đột vũ trang giữa
Chiến tranh du kích Rhodesia Chiến tranh du kích Rhodesia
**Chiến tranh du kích Rhodesia** là 1 cuộc chiến tranh du kích diễn ra ở Rhodesia (nay là Zimbabwe) giữa phe xã hội chủ nghĩa Maoxít chống lại chính quyền người da trắng của Ian
Chiến tranh Transnistria Chiến tranh Transnistria
**Chiến tranh Transnistria** (Tiếng Romania: _Războiul din Transnistria_; Tiếng Nga: Война в Приднестровье) là 1 cuộc xung đột vũ trang giữa người Nga ở Moldova và lực lượng của chính phủ Moldova từ ngày 2
Chiến tranh Triều Tiên Chiến tranh Triều Tiên
**Chiến tranh Triều Tiên** là cuộc chiến xảy ra trên bán đảo Triều Tiên giữa Bắc Triều Tiên (với sự hỗ trợ của Trung Quốc, Liên Xô cùng các nước xã hội chủ nghĩa) và
Chiến tranh Lạnh Chiến tranh Lạnh
**Chiến tranh Lạnh** (1947-1991, tiếng Anh: **Cold War**) là chỉ đến sự căng thẳng địa chính trị và xung đột ý thức hệ đỉnh điểm giữa hai siêu cường (đứng đầu và đại diện hai
Chiến tranh Liên Xô–Afghanistan Chiến tranh Liên Xô–Afghanistan
**Chiến tranh Liên Xô tại Afghanistan**, hay còn được gọi là **Xung đột Afghanistan - Liên Xô** và **Chiến tranh Afghanistan** là cuộc xung đột kéo dài 10 năm giữa các lực lượng quân sự
Chiến tranh biên giới Việt Nam – Campuchia Chiến tranh biên giới Việt Nam – Campuchia
**Chiến tranh biên giới Việt Nam – Campuchia**, hay còn được gọi là **Chiến tranh biên giới Tây Nam**; , UNGEGN: _Sângkréam Kâmpŭchéa-Viĕtnam_; Những người theo chủ nghĩa dân tộc Khmer gọi là **Việt
Chiến tranh tôn giáo Pháp Chiến tranh tôn giáo Pháp
**Chiến tranh Tôn giáo Pháp** là một chuỗi gồm tám cuộc tranh chấp giữa phe Công giáo và phe Huguenot (Kháng Cách Pháp) từ giữa thế kỷ 16 kéo dài đến năm 1598. Ngoài những
Chiến tranh Iraq Chiến tranh Iraq
**Chiến tranh Iraq** hay **Chiến dịch Giải phóng Iraq** theo cách gọi của Chính phủ Hoa Kỳ là một cuộc chiến tranh diễn ra tại Iraq từ ngày 20 tháng 3 năm 2003 đến ngày
Chiến tranh Chiến tranh
**Chiến tranh** (Tiếng Anh: _war_) là một mức độ xung đột vũ trang giữa các quốc gia, chính phủ, xã hội hoặc các nhóm bán quân sự như lính đánh thuê, quân nổi dậy và
Chiến tranh Darfur Chiến tranh Darfur
**Chiến tranh Darfur** là cuộc chiến ở khu vực Darfur thuộc Sudan do tranh chấp bộ tộc. Thành phần giao chiến chính có Phong trào Công lý và Bình đẳng, Phong trào Quốc gia vì
Chiến tranh ma túy México Chiến tranh ma túy México
**Chiến tranh ma túy Mexico** (, hay còn được biết đến với tên gọi **Chiến tranh chống _narco**_; ) Mặc dù các tổ chức buôn lậu ma túy ở Mexico đã tồn tại trong nhiều
Chiến tranh biên giới Lào – Thái Lan Chiến tranh biên giới Lào – Thái Lan
**Chiến tranh biên giới Lào – Thái Lan** là một cuộc chạm trán biên giới ngắn với quân đội Lào và quân đội Thái Lan từ tháng 12 năm 1987 đến tháng 2 năm 1988.
Chiến tranh Nam Tư Chiến tranh Nam Tư
**Chiến tranh Nam Tư** là một loạt các cuộc chiến tranh và nổi dậy dựa trên sắc tộc đã kéo dài từ năm 1991 đến năm 2001 bên trong lãnh thổ Nam Tư cũ. Những
Chiến tranh thuộc địa Bồ Đào Nha Chiến tranh thuộc địa Bồ Đào Nha
**Chiến tranh thuộc địa Bồ Đào Nha** () đề cập đến cuộc chiến giữa Cộng hòa thứ hai của Bồ Đào Nha và các thuộc địa, từ năm 1961 đến 1974. Sau khi kết thúc
Chiến tranh Yemen lần thứ hai Chiến tranh Yemen lần thứ hai
**Chiến tranh Yemen lần thứ hai** (tiếng Anh: **Second Yemenite War**) là một cuộc xung đột quân sự ngắn giữa Cộng hòa Ả Rập Yemen (YAR; Bắc Yemen) và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân
Chiến tranh Yemen lần thứ nhất Chiến tranh Yemen lần thứ nhất
**Chiến tranh Yemen lần thứ nhất** là một cuộc xung đột quân sự ngắn giữa Cộng hòa Ả Rập Yemen (YAR; Bắc Yemen) và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Yemen (PDRY; Nam Yemen), diễn
Can thiệp của Hoa Kỳ trong Chiến tranh Việt Nam Can thiệp của Hoa Kỳ trong Chiến tranh Việt Nam
right|thumb|upright=1.2|Lính nhảy dù Mỹ thuộc Lữ đoàn dù 173 tuần tra vào tháng 3 năm 1966 **Hoa Kỳ can thiệp quân sự tại Việt Nam** trong giai đoạn 1948–1975 là quá trình diễn biến của
Chiến tranh Ả Rập – Israel 1948 Chiến tranh Ả Rập – Israel 1948
**Chiến tranh Ả Rập – Israel năm 1948**, được người Do Thái gọi là **Chiến tranh giành độc lập** và **Chiến tranh giải phóng**, còn người Palestine gọi là **al Nakba** (tiếng Ả Rập: النكبة,
Tội ác của Quân đội Hoa Kỳ và đồng minh trong chiến tranh Việt Nam Tội ác của Quân đội Hoa Kỳ và đồng minh trong chiến tranh Việt Nam
Trong Chiến tranh Việt Nam, quân đội Hoa Kỳ và các lực lượng đồng minh đã gây ra hàng loạt tội ác như giết người, hãm hiếp, đánh đập tù nhân, ném bom vào thường
Bảo tàng Chứng tích chiến tranh Bảo tàng Chứng tích chiến tranh
**Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh** (War Remnants Museum) là một bảo tàng vì hòa bình ở số 28 đường Võ Văn Tần, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh. Bảo
Nam Bộ kháng chiến Nam Bộ kháng chiến
**Nam Bộ kháng chiến** là xung đột quân sự giữa Việt Nam và liên quân Anh, Pháp, Nhật bắt đầu xảy ra trước khi chiến tranh Đông Dương bùng nổ, được lấy mốc là ngày
Việt Nam hóa chiến tranh Việt Nam hóa chiến tranh
**Việt Nam hóa chiến tranh** (tiếng Anh: _Vietnamization_) hay **Đông Dương hóa chiến tranh** là chiến lược của Chính phủ Hoa Kỳ dưới thời tổng thống Richard Nixon trong Chiến tranh Việt Nam, được áp
Cạnh tranh ảnh hưởng giữa Ả Rập Xê Út và Iran Cạnh tranh ảnh hưởng giữa Ả Rập Xê Út và Iran
**Cạnh tranh ảnh hưởng giữa Ả Rập Xê Út và Iran** (đôi khi được gọi là Chiến tranh Lạnh Ả-rập Xê-út – Iran hay Chiến tranh Lạnh ở Trung Đông) là cuộc đấu tranh đang
Nội chiến Sri Lanka Nội chiến Sri Lanka
**Nội chiến Sri Lanka** là một cuộc xung đột vũ trang trên đảo Sri Lanka. Bắt đầu từ ngày 23 tháng 7 năm 1983, đã có một cuộc nổi dậy bởi Tổ chức chính trị
Tội ác chiến tranh trong cuộc xâm lược Ukraina của Nga Tội ác chiến tranh trong cuộc xâm lược Ukraina của Nga
thumb|Các thi thể trong trang phục dân sự, được Ukraine tuyên bố là bị bắn bởi binh sĩ Nga, nằm trên một con phố ở Bucha. Tay của một trong số họ bị trói sau
Chiến tranh Pháp – Đại Nam Chiến tranh Pháp – Đại Nam
**Chiến tranh Pháp – Đại Nam** hoặc **chiến tranh Pháp – Việt**, hay còn được gọi là **Pháp xâm lược Đại Nam** là cuộc xung đột quân sự giữa nhà Nguyễn của Đại Nam và
Nội chiến Tây Ban Nha Nội chiến Tây Ban Nha
**Nội chiến Tây Ban Nha** () là một cuộc nội chiến giữa phe Cộng hòa và phe Quốc dân diễn ra ở Tây Ban Nha từ năm 1936 tới năm 1939. Phe Cộng hòa là
Chiến tranh Xô–Đức Chiến tranh Xô–Đức
**Chiến tranh Xô–Đức 1941–1945** là một cuộc chiến giữa Liên Xô và Đức Quốc xã trong Thế chiến thứ hai, trải dài khắp Bắc, Nam và Đông Âu từ ngày 22 tháng 6 năm 1941
Chiến tranh biên giới Việt – Trung 1979 Chiến tranh biên giới Việt – Trung 1979
**Chiến tranh biên giới 1979**, hay thường được gọi là **Chiến tranh biên giới Việt – Trung năm 1979**, là một cuộc chiến ngắn nhưng khốc liệt giữa Trung Quốc và Việt Nam, diễn ra
Chiến tranh Boshin Chiến tranh Boshin
hay **chiến tranh Minh Trị Duy tân**, là một cuộc nội chiến ở Nhật Bản diễn ra từ năm 1868 đến năm 1869 giữa quân đội của Mạc phủ Tokugawa đang cầm quyền và những
Chiến tranh Nagorno-Karabakh thứ nhất Chiến tranh Nagorno-Karabakh thứ nhất
Nagorno-Karabakh hiện tại là một nước Cộng hòa độc lập trên thực tế, nhưng trên lý thuyết vẫn là một phần của Cộng hòa Azerbaijan. Cuộc **chiến tranh Nagorno-Karabakh** là cuộc xung đột vũ trang
Chiến tranh Lạnh (1953–1962) Chiến tranh Lạnh (1953–1962)
phải|Bản đồ Thế giới năm 1962 với các phe liên kết **Chiến tranh Lạnh (1953–1962)** là một giai đoạn trong cuộc Chiến tranh Lạnh từ khi lãnh tụ Liên Xô Joseph Stalin qua đời năm
Chiến tranh Pháp – Thanh Chiến tranh Pháp – Thanh
**Chiến tranh Pháp – Thanh** là cuộc chiến giữa Đệ tam Cộng hòa Pháp và Đế quốc Đại Thanh, diễn ra từ tháng 9 năm 1884 tới tháng 6 năm 1885. Cuộc chiến nổ ra
Chiến tranh Bosnia Chiến tranh Bosnia
**Chiến tranh Bosnia** hay **Chiến tranh ở Bosnia và Hercegovina** là một cuộc xung đột vũ trang quốc tế xảy ra ở Bosna và Hercegovina trong khoảng thời gian giữa tháng 4 năm 1992 và
Chiến tranh cục bộ (Chiến tranh Việt Nam) Chiến tranh cục bộ (Chiến tranh Việt Nam)
**Chiến tranh cục bộ** là một chiến lược quân sự của Hoa Kỳ trong Chiến tranh Việt Nam (giai đoạn 1965-1968). Nội dung cơ bản của chiến lược này là tận dụng ưu thế hỏa
Niên biểu Chiến tranh thế giới thứ hai (1940) Niên biểu Chiến tranh thế giới thứ hai (1940)
Đây là một **Niên biểu các sự kiện diễn ra trong thời gian Chiến tranh thế giới thứ hai**, trong năm 1940. ## Tháng 1 năm 1940 :1: 10.000 quân Nhật mở cuộc phản công
Da vàng hóa chiến tranh Da vàng hóa chiến tranh
**Da vàng hóa chiến tranh** hay **Vàng hóa chiến tranh** là một chiến lược quân sự mà thực dân Pháp sử dụng trong quá trình xâm chiếm Việt Nam thế kỷ 19 chống lại nhà
Chiến tranh Cách mạng Mỹ Chiến tranh Cách mạng Mỹ
**Chiến tranh Cách mạng Mỹ** (1775 - 1783), còn được gọi là **Chiến tranh giành độc lập Mỹ**, là một cuộc chiến vào thế kỷ 18 giữa Vương quốc Đại Anh và Mười ba xứ
Nội chiến Syria Nội chiến Syria
**Nội chiến Syria** là một cuộc nội chiến đang diễn ra ở Syria bắt nguồn từ Cách mạng Syria vào tháng 3 năm 2011 khi hàng loạt các cuộc biểu tình phản đối Bashar al-Assad
Mốc sự kiện trong Chiến tranh Lạnh Mốc sự kiện trong Chiến tranh Lạnh
## Thập niên 1940 ### 1945 *Hội nghị Yalta *Hội nghị Potsdam ### 1946 * Tháng 1: Nội chiến Trung Quốc tái diễn giữa hai thế lực của Đảng Cộng sản và Quốc Dân Đảng.
Chiến tranh Thanh – Nhật Chiến tranh Thanh – Nhật
**Chiến tranh Nhật - Thanh** (cách gọi Nhật Bản, ), hay **chiến tranh Giáp Ngọ** (cách gọi Trung Quốc, ) là một cuộc chiến tranh giữa đế quốc Đại Thanh và đế quốc Nhật Bản
Nội chiến Trung Quốc Nội chiến Trung Quốc
**Nội chiến Trung Quốc** hay **Quốc Cộng nội chiến** (), kéo dài từ tháng 4 năm 1927 đến tháng 5 năm 1950, là một cuộc nội chiến tại Trung Quốc đại lục (với chính quyền
Chiến tranh Afghanistan (2001–2021) Chiến tranh Afghanistan (2001–2021)
**Chiến tranh Afghanistan** là một cuộc chiến tranh diễn ra sau khi Hoa Kỳ xâm lược Afghanistan và sau khi Hoa Kỳ và các đồng minh đã hạ bệ thành công Taliban từ vị trí
Chiến tranh Trung – Nhật Chiến tranh Trung – Nhật
**Chiến tranh Trung – Nhật** (1937–1945) là một cuộc xung đột quân sự giữa Trung Hoa Dân Quốc và Đế quốc Nhật Bản. Hai thế lực đã chiến đấu với nhau ở vùng biên giới