✨Bùi Nhân Cơ
Bùi Nhân Cơ (chữ Hán: 裴仁基, ? – 619) là tướng lãnh cuối đời Tùy trong lịch sử Trung Quốc.
Thân thế
Nhân Cơ tự Đức Bổn, là thành viên của nhánh Trung Quyến thuộc sĩ tộc họ Bùi ở quận Hà Đông . Ông nội là Bùi Bá Phượng, được làm đến Phần Châu thứ sử nhà Bắc Chu. Cha là Bùi Định, được làm đến Thượng nghi đồng nhà Tùy.
Sự nghiệp
Phục vụ nhà Tùy
Nhân Cơ từ nhỏ kiêu vũ, quen cưỡi ngựa bắn cung. Đầu thời Tùy Văn đế, Nhân Cơ được làm Thân vệ. Trong chiến dịch đánh nước Trần, Nhân Cơ xung phong phá trận, được bái làm Nghi đồng, thưởng ngàn tấm lụa. Sau đó Nhân Cơ được lấy bản quan làm thân tín trong phủ của Hán vương Dương Lượng. Nhân Cơ bèn giết chết ông ta, soái quân đội dâng Hổ Lao quy hàng Mật. Mật lấy Nhân Cơ làm Thượng trụ quốc, Hà Đông quận công; con ông là Bùi Hành Nghiễm kiêu dũng thiện chiến, Mật cũng lấy làm Thượng trụ quốc, Giáng quận công, đối xử rất thân cận. Năm sau (618), Mật và Thế Sung tiếp tục giằng co, Nhân Cơ nằm trong nhóm thuộc hạ đề nghị Mật lên ngôi hoàng đế, ông ta từ chối.
Thế Sung thấy Lạc Dương đã hết lương, dốc toàn quân đến Yển Sư, muốn cùng Mật quyết chiến. Mật hỏi kế chư tướng, Nhân Cơ đáp rằng: "Thế Sung đem hết tinh nhuệ mà đến, dưới thành Lạc Dương ắt trống rỗng, có thể chia binh giữ các con đường trọng yếu, khiến họ không thể đông hạ. Chọn 3 vạn tinh binh, men sông (Hoàng Hà) tây tiến, nhằm uy hiếp Đông Đô. Thế Sung lùi về, chúng ta án binh bất động, Thế Sung quay đầu, chúng ta tiếp tục uy hiếp. Như vậy thì chúng ta có thừa sức lực, kẻ địch vất vả đi lại, binh pháp nói rằng ‘họ tiến ta lui, họ lui ta tiến, vài trận khiến chúng mệt mỏi, nhiều hướng khiến chúng lầm lỡ’ là thế đấy." Mật nói: "Ngài biết một mà không biết hai. Binh mã Đông đô có 3 điều không thể chống lại được: khí giới tốt là một, quyết chiến mà đến là hai, hết lương mong đánh là ba. Chúng ta án binh giữ sức, để nhìn họ mệt mỏi, kẻ địch mong đánh không được, muốn lui không lối, chẳng quá 10 ngày, đầu của Thế Sung có thể treo dưới cờ." Chư tướng là bọn Thiện Hùng Tín khinh Thế Sung, đều xin đánh, Nhân Cơ khổ sở tranh cãi không được. Mật khó lòng trái ý chư tướng, ra đánh nên đại bại, Nhân Cơ bị Thế Sung bắt được. Nhà Đường vin cớ Nhân Cơ phù tá Việt vương mà chết, truy thụy là Trung công, tặng quan Nguyên Châu đô đốc.
Gia đình
Sử cũ ghi nhận Nhân Cơ có 2 con trai:
- Bùi Hành Nghiễm mất cùng cha ở Lạc Dương.
- Bùi Hành Kiệm là danh thần kiêm danh tướng nhà Đường, sử cũ có truyện.
Hình tượng văn hóa
Trong tiểu thuyết khuyết danh Thuyết Đường, Bùi Nhân Cơ vốn là Sơn Mã quan tổng binh, có 3 con trai là Nguyên Thiệu, Nguyên Phúc, Nguyên Khánh và 1 con gái là Bùi Thúy Vân – về sau gả cho Hỗn thế ma vương Trình Giảo Kim. Bùi Nhân Cơ phụng mệnh đánh dẹp trại Ngõa Cương, nhưng không chịu nổi Giám quân Trương Đại Tân bức hại, bèn đầu hàng nghĩa quân. Ở hồi 38, Trác Châu lưu thủ Nghiệt Thế Hùng đem quân tấn công đại bản doanh của nghĩa quân là thành Kim Dung, lão tướng Bùi Nhân Cơ tử trận.
Trong Hưng Đường truyện, 2 con trai lớn của Bùi Nhân Cơ có tên là Nguyên Long, Nguyên Hổ. Ở hồi 109, Hắc Phong trại chủ Nghiệt Thế Hùng thừa cơ quần hùng tham gia tranh giành Ngọc tỷ ở Dương Châu, tấn công núi Ngõa Cương. Lão tướng Bùi Nhân Cơ ra đánh, bị Nghiệt Thế Hùng dùng phi đao ám toán.
