✨Văn Vượng
Văn Vượng (10 tháng 10 năm 1941 – 14 tháng 2 năm 2023) là nghệ sĩ khiếm thị chơi guitar nổi tiếng ở Việt Nam, cũng là tác giả của nhiều ca khúc. Ông được đánh giá là một trong những nghệ sĩ guitar hàng đầu của Việt Nam trong khoảng những năm 1970 đến 2014, thường được nhắc tới với thành công trong biên soạn chuyển thể và biểu diễn nhạc phẩm "Bài ca hy vọng" và "Trường ca sông Lô".
Văn Vượng là một tấm gương tự học và vượt lên số phận, không những "tàn nhưng không phế" - như diễn đạt của Bác Hồ - mà còn đóng góp nhiều cho văn hoá và nghệ thuật nước nhà.
Tiểu sử
Tuổi thơ và thời ở quê
- Văn Vượng tên khai sinh là Văn Hữu Vượng, sinh ngày 10 tháng 10 năm 1941,
- Lên 8 tuổi, một lần đi trên thềm nhà, cậu bé Vượng đã vấp phải một chiếc âu đồng đựng trầu của bà, làm âu phát ra âm thanh khiến cậu bé thú vị. Sau đó, Vượng đã tìm một thanh sắt, dũa nhọn thành hình một chiếc khoan và hì hục khoan, tạo ra "đàn" đầu tiên khi mò mẫm lấy dây thun căng qua nắp cơi trầu bằng đồng, gẩy dây cho phát ra âm thanh theo nhịp điệu những bài hát nghe được.
- Bố mẹ biết nên cố dành dụm tiền mua cho cậu con trai út này một cây đàn guitar, từ đó, nó trở thành người bạn tri kỷ. Vượng tự mày mò đánh đàn, nghe những bản nhạc qua Đài tiếng nói Việt Nam phát ra từ chiếc loa phát thanh đầu xóm, rồi tự đánh theo. Khi được người bạn dạy chữ nổi, Vượng lại cặm cụi tỉ mỉ lần tìm, tra cứu các tài liệu về guitar.
- "Năm 14 tuổi một cơ duyên đã đến khi tôi gặp được người thầy của mình. Ông cũng là một người khiếm thị và chơi đàn rất hay. Đó cũng là người hướng dẫn những nốt nhạc, những kiến thức nhạc lý đầu tiên để tôi tìm ra một hướng đi mới cho cuộc đời mình sau này." Chỉ sau ba buổi dạy, Văn Vượng đã học thành thục những khái niệm về nhạc nổi và chữ nổi. Đó mới là dấu mốc đánh dấu ngày Văn Vượng đến với âm nhạc một cách cơ bản và có bài bản. “Người ta chỉ sống có một lần, phải sống làm sao cho khỏi xót xa ân hận bởi năm tháng đã sống hoài, sống phí...”. Văn Vượng nói ông rất thích câu này của Pavel Corsaghin - nhân vật chính trong tác phẩm Thép đã tôi thế đấy của nhà văn hỏng cả đôi mắt mà ông luôn coi là thần tượng - Nikolai Alekseyevich Ostrovsky.
- Ông mất ngày 14 tháng 2 năm 2023 tại Hà Nội.
Sự nghiệp và vinh danh
- Nhà thơ Bằng Việt, Chủ tịch Hội đồng giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội nhận xét: “Nghệ sĩ Văn Vượng là một trong những cây ghi-ta số một của Hà Nội. Mặc dù số phận không may mắn, nhưng với ý chí, nghị lực phi thường, lòng yêu người, yêu đời sâu đậm, ông đã thành danh với tư cách một nhạc sĩ dân gian gắn bó với Hà Nội từ hơn 40 năm nay”. Văn Vượng có công chuyển soạn hàng trăm ca khúc, nhạc phẩm ở nhiều thể loại thành tác phẩm dành cho ghi-ta, trình diễn rất thành công. Văn Vượng đã có hơn 8.000 buổi biểu diễn phục vụ công chúng Thủ đô, thu 7 đĩa CD các tác phẩm chọn lọc và khoảng 100 nhạc phẩm không lời và ca khúc về Hà Nội.
- Giáo sư Phan Huy Lê, thành viên Hội đồng bình chọn “Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội” cho rằng: Ông đã chuyển soạn cho guitar và trình diễn những tác phẩm xuất sắc về Hà Nội với tình yêu và khát khao vô bờ của một nghệ sỹ khiếm thị: Giải thưởng Bùi Xuân Phái được trao cho Nghệ sỹ ghita Văn Vượng là một phát hiện rất ngẫu nhiên. Khi đưa ra cái tên Văn Vượng thi Hội đồng giám khảo đều đồng tình, ủng hộ. Đây là một nghệ sỹ khiếm thị nhưng 40 năm qua, cuộc sống của ông gắn bó với Hà Nội, sáng tác về Hà Nội, biểu diễn phục vụ người dân Hà Nội. Đây là một con người, một tấm lòng rất đáng được tôn vinh, rất đang ngợi ca.
- NSND Trần Văn Thủy làm bộ phim nổi tiếng Hà Nội trong mắt ai đã tinh tế, rất nhân văn, chọn Văn Vượng cùng tiếng đàn qua bản nhạc quen thuộc Người Hà Nội của Nguyễn Đình Thi, mở đầu và kết thúc cho bộ phim đã làm lay động đến hàng triệu trái tim người xem.
- Xúc động khi được đón nhận những tình cảm ấm áp từ người hâm mộ, nghệ sĩ ưu tú Văn Vượng bày tỏ: "dù ngày hôm nay, bàn tay tôi không thể chơi đàn để mang đến người nghe những bản nhạc thể hiện tình yêu của tôi với cuộc đời nhưng tôi vẫn cảm thấy rất hạnh phúc vì những ca khúc do tôi sáng tác được vang lên nhờ giọng hát của các bè bạn nghệ sĩ như nghệ sĩ Minh Quang, ca sĩ Vân Anh, Bảo Thắng v....v...
- Nghệ sĩ ưu tú Văn Vượng không chỉ được khán thính giả biết đến qua hàng trăm bản độc tấu đàn guitar được phát sóng trên các phương tiện truyền thông quốc gia hàng ngàn buổi biểu diễn trên khắp mọi miền đất nước, trong hơn 50 năm qua. Ông cũng đã phát hành 11 đĩa CD và cho ra mắt hơn 30 ca khúc được công chúng đón nhận.
- Người nghệ sỹ khiếm thị ấy đã từng được Đài THVN tôn vinh là một trong 100 nhân vật nổi tiếng ở Việt Nam.
Nguồn trích dẫn
Thể loại:Nghệ sĩ guitar Việt Nam Thể loại:Khiếm thị Thể loại:Nghệ sĩ ưu tú Việt Nam