✨Nguyễn Xuân Huy (nghệ sĩ vĩ cầm)

Nguyễn Xuân Huy (sinh năm 1972) là một nghệ sĩ vĩ cầm Việt Nam. Ông được xem là một trong những tài năng trẻ vĩ cầm của âm nhạc Việt Nam thập niên 1980 và 1990. Ngoài việc biểu diễn, Xuân Huy cũng gây được sự chú ý với vai trò là nghệ nhân làm đàn. Ông là người Việt Nam đầu tiên chế tác ra một cây vĩ cầm làm từ sứ.

Thân thế

Nguyễn Xuân Huy sinh năm 1972 tại Hà Nội. Xuân Huy có bố là nghệ sĩ vĩ cầm người Trung Quốc Nguyễn Bảo Đoàn tốt nghiệp tại Nhạc viện Thượng Hải. Mẹ ông là một người phụ nữ Việt Nam tên Phạm Thị Đông từng tham gia Thanh niên xung phong và theo ngành thanh nhạc. Ông có tên họ là Nguyễn để sống ở Việt Nam, Xuân Huy là anh trai của nữ vũ công Khánh Thi.

Ngày bé, Xuân Huy không được vui chơi bình thường như nhiều đứa trẻ khác. Bố ông dạy ông tập đàn. Nếu hôm nào không trả bài tốt, ông sẽ bị phạt. Lúc được gửi sang nước ngoài đi du học mà không có học bổng, thời gian đầu ông sống bằng tiền bố mẹ cóp nhặt gửi sang.

Sự nghiệp chế tác đàn

Xuân Huy còn nổi tiếng là một nghệ nhân chế tác đàn vĩ cầm có tiếng. Với vốn am hiểu cây vĩ cầm, ông đã chế tác được rất nhiều cây đàn giá trị, trong đó có 5 cây vĩ cầm mà ông ưng ý nhất. 2 cây trong số đó đang nằm ở Học viện âm nhạc Paris, 1 cây ở Học viện âm nhạc Berlin. Ở Việt Nam có 2 cây, một cây do Trưởng khoa dây học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam sử dụng và một cây do Giáo sư Tạ Bôn sử dụng.

Trong vòng 10 năm từ 1999 đến 2009, Xuân Huy chế tác được 15 cây đàn vĩ cầm gỗ và được xem là "hiện tượng hiếm hoi" vừa chơi đàn lại vừa làm đàn ở "đẳng cấp cao". Sau đó, ông có mong muốn tìm ra cách chế tạo một cây vĩ cầm làm từ sứ. Thế giới từng có những cây đàn sứ nhưng chỉ để bày, còn Xuân Huy mong muốn được cây đàn làm từ sứ vẫn chơi được. Cuối năm 2015, ông bắt đầu lên ý tưởng. Ban đầu ông tính chỉ tham gia quá trình gia công nguội, còn lại để nghệ nhân. Nhưng sau đó ông đã tự tay nghiên cứu và chế tác. Cây đàn sứ do ông chế tác đã được biểu diễn tại Tokyo nhân kỷ niệm 45 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản. Trong lễ kỷ niệm này, ông chơi tác phẩm Méditation (Thaïs) của Jules Massenet dưới sự biểu diễn của cùng dàn nhạc dây Yokohama Sinfonietta diễn ra trước sự chứng kiến của Cựu Nhật hoàng Akihito và Hoàng hậu Michiko cùng nhiều quan chức cao cấp của Nhật Bản và Việt Nam.

Hoạt động khác

Trong tập 8 chương trình "Siêu trí tuệ Việt Nam" (mùa 1), Xuân Huy tham gia trò chơi với khả năng cảm âm đặc biệt. Vòng 1, ông phải bịt mắt cảm nhận âm thanh rồi cho biết chính xác vị trí người chơi vĩ cầm thuộc giới tính nào. Vòng 2, ông phải dùng tai cảm nhận để lên dây đàn mà không có bất kỳ dụng cụ hỗ trợ nào. Vòng 3, ông phải cho biết âm thanh vĩ cầm được phát ra từ người chơi đàn ở vị trí số mấy. Ông đã hoàn thành và chiến thắng 3 vòng chơi thành công.

Ông cũng thực hiện ý tưởng dùng mùi hương bồ kết khử khuẩn, làm sạch không khí trong thời gian Đại dịch COVID-19 diễn ra.

Nhận định

Với những thành tích đạt được, ông thường được xem là một "tài năng và niềm đam mê âm nhạc hiếm có". Xuân Huy cũng là người tiếp niềm đam mê và có ảnh hưởng lớn tới em gái là vũ công Khánh Thi.

Khi Xuân Huy chiến thắng được 3 vòng chơi trong chương trình "Siêu trí tuệ Việt Nam", nhà báo Lại Văn Sâm đã nhận xét: “Nó quá ghê gớm, vượt qua khỏi mọi sự hình dung tưởng tượng của mọi người. Một nghệ sĩ rất cá tính”.