✨Đỗ Thúc Tĩnh

Đỗ Thúc Tĩnh (1818-1862) húy Như Chương, tự Cấn Trai, là quan nhà Nguyễn theo chủ trương kháng Pháp trong lịch sử Việt Nam.

Thân thế và sự nghiệp

Đỗ Thúc Tĩnh sinh ngày 16 tháng Giêng năm Mậu Dần (ngày 20 tháng 2 năm 1818) tại làng La Châu, tổng Phước Tường Thượng, huyện Hòa Vang, tỉnh Quảng Nam, nay là thôn La Châu, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng.

Tuy cha làm quan nhưng nhà ông Tĩnh vẫn thuộc diện nghèo. Dù vậy ông vẫn rất chăm học. Đến khi cha mất sớm, ông thờ mẹ và anh rất chu đáo, có tiếng là người hiếu để.

Năm 1854 có chỉ triệu ông về kinh làm Giám sát Ngự sử, nhưng vì dân làm đơn xin lưu lại, nên nhà vua đổi ông sang hàm Thự Thị độc, cho giữ chức vụ cũ. Chưa lâu sau, lại có chiếu bổ ông làm Viên ngoại lang bộ Binh, nhưng lần này quan tỉnh thấy việc mộ dân lập ấp đã sắp xong, xin cho lưu lại làm nốt. Vua lại dụ rằng: "Thúc Tĩnh là người thanh liêm cần cán vào hạng nhất trong hàng phủ huyện, cho thực thụ Thị độc (song) vẫn lưu lại đấy làm việc để khuyến khích cho những viên quan tốt". Được tin các biên thần tâu về, vua Tự Đức rất đỗi đau buồn và than rằng: "Người tôi trung và mẫn cán chẳng may bị đoản mệnh, chẳng biết sự cơ rồi sẽ như thế nào? Vả lại, khi con người mà bị mất cả "chân tay" thì đâu có khả năng làm được lớn!"

Được khen ngợi và ghi công

Sử nhà Nguyễn chép: :"Thúc Tĩnh là người khẳng khái, dũng cảm, thao lược, có chí mà chưa đạt, vua rất lấy làm tiếc, truy tặng (chức) Tuần phủ, và gia cấp cho gấm lụa bạc tiền. Con là (Đỗ) Hữu Điền được ấm thụ chức Tư vụ, (sau) thăng mãi đến chức Tri phủ Ninh Hòa (thuộc Khánh Hòa)".

Ghi công ông:

• Ở Thành phố Đà Nẵng có con đường mang tên Đỗ Thúc Tịnh (ở phường Khuê Trung, quận Cẩm Lệ) và ở xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang có Trường THCS Đỗ Thúc Tịnh.

• Ở Thành phố Hồ Chí Minh có con đường mang tên Đỗ Thúc Tịnh (quận Gò Vấp).

Sách tham khảo chính

*Quốc sử quán triều Nguyễn (Cao Xuân Dục làm Tổng tài), Đại Nam chính biên liệt truyện (bản dịch, trong bài gọi tắt là Chính biên). Nhà xuất bản Văn học, 2004.