✨Danh sách các bên tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân

[[File:NPT_parties.svg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:NPT_parties.svg|phải|nhỏ|400x400px|Tư cách tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân

]] Danh sách các bên tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân bao gồm các quốc gia đã ký và phê chuẩn hoặc gia nhập Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Ngày 1 tháng 7 năm 1968, Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân được mở ký. Ba quốc gia lưu giữ là Liên Xô (và sau này là Nga với tư cách là nước thừa kế), Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và Hoa Kỳ. Một quốc gia tham gia hiệp ước phải nộp văn kiện phê chuẩn, gia nhập hoặc kế thừa hiệp ước cho ít nhất một quốc gia lưu giữ. Hiệp ước có hiệu lực vào ngày 5 tháng 3 năm 1970 sau khi ba quốc gia lưu giữ và 40 quốc gia khác văn kiện phê chuẩn. Sau đó, một quốc gia không ký hiệp ước chỉ có thể gia nhập hiệp ước. liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:NPT_Effective.svg|nhỏ|400x400px|Ngày Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân có hiệu lực đầu tiên (bao gồm Liên Xô, Nam Tư và Tiệp Khắc)
Hiệp ước công nhận năm quốc gia có vũ khí hạt nhân: Hoa Kỳ, Nga, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, Pháp và Trung Quốc (cũng là năm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc). Trung Quốc và Pháp gia nhập hiệp ước vào năm 1992. Bốn quốc gia khác được cho là có vũ khí hạt nhân: Ấn Độ, Pakistan và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên đã công khai thử nghiệm và tuyên bố có vũ khí hạt nhân, trong khi Israel có chính sách mập mờ chiến lược về vũ khí hạt nhân của mình. Ấn Độ, Israel và Pakistan chưa bao giờ ký hiệp ước, trong khi Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên tuyên bố rút khỏi hiệp ước vào ngày 10 tháng 1 năm 2003. Tuy nhiên, có sự bất đồng giữa các bên tham gia hiệp ước về liệu việc rút khỏi hiệp ước của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên có hợp lệ hay không.

Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân là hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân được công nhận rộng rãi nhất trong lịch sử. Tính đến tháng 2 năm 2015, 190 quốc gia tham gia hiệp ước, ngoại trừ Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Nhà nước Palestine là nhà nước mới nhất gia nhập hiệp ước vào ngày 10 tháng 2 năm 2015. Ngoài ra, Đài Loan, hiện chỉ được 11 quốc gia Liên Hợp Quốc công nhận, phê chuẩn hiệp ước trước khi Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc chuyển giao quyền đại biểu của Trung Hoa Dân Quốc cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào năm 1971; Đài Loan chấp nhận các biện pháp bảo vệ toàn diện của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế và các biện pháp của Nghị định thư bổ sung để xác minh rằng chương trình hạt nhân của họ hoàn toàn vì mục đích hòa bình. Bốn quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc chưa bao giờ ký hiệp ước: Ấn Độ, Israel, Pakistan và Nam Sudan. Quần đảo Cook và Niue, hai quốc gia liên kết của New Zealand được Ban Thư ký Liên Hợp Quốc công nhận "năng lực lập hiệp ước đầy đủ", không tham gia hiệp ước nhưng chấp nhận sự ràng buộc của hiệp ước vì đã trực thuộc New Zealand khi New Zealand phê chuẩn hiệp ước.

Quốc gia phê chuẩn hoặc gia nhập

189 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc cùng với hai quan sát viên Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc là Tòa Thánh và Nhà nước Palestine tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên đã gửi thông báo rút khỏi hiệp ước.

Mỗi ngày là thời điểm một quốc gia nộp chữ ký hoặc bản lưu giữ tại các địa điểm. Ba địa điểm gửi lưu giữ được đánh dấu bằng: (L) là Luân Đôn, (M) là Moskva và (W) là Washington D.C.

Quốc gia được in đậm có dấu () được công nhận là quốc gia có vũ khí hạt nhân theo hiệp ước.

Quốc gia được công nhận hạn chế tuân thủ hiệp ước

Đài Loan, hiện chỉ được 11 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc công nhận, phê chuẩn Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân trước khi Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc chuyển giao quyền đại biểu của Trung Hoa Dân Quốc cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào năm 1971. Sau khi phê chuẩn hiệp ước, Trung Quốc mô tả việc phê chuẩn của Đài Loan là "bất hợp pháp". Đài Loan cam kết tiếp tục tuân thủ hiệp ước và Hoa Kỳ tuyên bố rằng chính quyền Đài Loan vẫn có nghĩa vụ tuân thủ hiệp ước.

Quốc gia rút khỏi hiệp ước

Điều X.1 cho phép một quốc gia rút khỏi hiệp ước nếu "các sự kiện bất thường liên quan đến các vấn đề của Hiệp ước này đã gây phương hại cho quyền lợi tối cao của Quốc gia mình". Quốc gia đó phải thông báo cho những quốc gia khác và Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc trước ba tháng.

Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên gia nhập hiệp ước vào năm 1985. Triều Tiên thông báo rút khỏi hiệp ước vào ngày 12 tháng 3 năm 1993, sau khi bị phát hiện không tuân thủ hiệp ước. Tuy nhiên, vào ngày 11 tháng 6 năm 1993, một ngày trước khi việc rút khỏi hiệp ước có hiệu lực, Triều Tiên đạt được thỏa thuận với Hoa Kỳ về đình chỉ chương trình hạt nhân theo Thỏa thuận khung hạt nhân và "đình chỉ" thông báo rút khỏi hiệp ước. Tháng 10 năm 2002, Hoa Kỳ cáo buộc Triều Tiên vi phạm Thỏa thuận khung hạt nhân bằng cách bí mật làm giàu urani và đình chỉ việc vận chuyển dầu nhiên liệu nặng theo Thỏa thuận khung. Triều Tiên đáp trả bằng cách trục xuất các thanh tra IAEA và vô hiệu hóa thiết bị của IAEA. Ngày 10 tháng 1 năm 2003, Triều Tiên tuyên bố sẽ chấm dứt việc đình chỉ thông báo rút khỏi hiệp ước. Hội đồng Thống đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế bác bỏ cách giải thích này. Tuyên bố chung ngày 19 tháng 9 năm 2005 sau vòng Đàm phán sáu bên lần thứ tư kêu gọi Triều Tiên "quay trở lại" hiệp ước, ngầm thừa nhận rằng Triều Tiên đã rút khỏi hiệp ước. Từ ngày 9 tháng 10 năm 2006 đến ngày 9 tháng 9 năm 2016, Triều Tiên đã tiến hành năm cuộc thử hạt nhân được công bố.

Năm 2020, Iran đe dọa sẽ rút khỏi hiệp ước nếu cáo buộc vi phạm Kế hoạch hành động toàn diện chung bị đưa ra Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Ngày 16 tháng 6 năm 2025, do hậu quả của Chiến tranh Iran – Israel, Quốc hội Iran bắt đầu soạn thảo dự luật rút khỏi hiệp ước.

Quốc gia khác

Bốn quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc chưa bao giờ ký Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Quần đảo Cook và Niue, hai quốc gia liên kết của New Zealand được Ban Thư ký Liên Hợp Quốc công nhận "năng lực lập hiệp ước đầy đủ", không tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân nhưng chấp nhận sự ràng buộc của hiệp ước vì trực thuộc New Zealand khi New Zealand phê chuẩn hiệp ước.