✨Chiết Tùng Nguyễn
Chiết Tùng Nguyễn (chữ Hán: 折從阮, 892 – 955), tên gốc là Tùng Viễn, tên tự Khả Cửu, người dân tộc Đảng Hạng Khương, tịch quán Vân Trung , là nhân vật đời Ngũ Đại trong lịch sử Trung Quốc. Ông phục vụ các chánh quyền Hậu Đường, Hậu Tấn, Hậu Hán và Hậu Chu, là người mở đầu cho hơn 200 năm nắm quyền tự trị Phủ Châu của gia tộc họ Chiết.
Thân thế
Họ Chiết nhiều đời định cư ở Vân Trung , là họ lớn của dân tộc Đảng Hạng Khương .
Về nguồn gốc của họ Chiết, có 2 thuyết:
Hậu duệ của hoàng thất Bắc Ngụy .
Hậu duệ của Chiết Quật thị, dân tộc Tiên Ti, sau khi Bắc Ngụy Hiếu Văn đế tiến hành Hán hóa, giản hóa là Chiết thị .
Nhìn chung, cả hai thuyết trên thống nhất cho rằng họ Chiết có gốc gác Tiên Ti , dần dung nhập vào dân tộc Đảng Hạng Khương, về sau khởi nghiệp ở Vân Trung. Sử cũ không ghi nhận họ Chiết hay Chiết Quật có được nhân vật nào vinh hiển trong suốt đời Nam Bắc triều cho đến hậu kỳ đời Đường , mãi mới có ông nội của Tùng Nguyễn là Chiết Tông Bản nhân lúc loạn lạc giành được chức võ quan, cha của ông là Chiết Tự Luân nối tiếp, làm đến Lân Châu thứ sử, gây dựng nền tảng vững chắc cho Tùng Nguyễn về sau.
Cuộc đời
Tòng Nguyễn vốn có tên là Tùng Viễn, về sau phải kiêng húy Hậu Hán Cao Tổ Lưu Tri Viễn, nên đổi đi. Tùng Nguyễn tính ôn hậu, vừa trưởng thành thì cha mất, nhờ những hành vi trong thời gian giữ tang mà được khen là hiếu tử.
Lý Tự Nguyên mới đến Thái Nguyên nhằm coi giữ vùng Hà Sóc, cho rằng các bộ lạc Đại Bắc nhiều lần xâm phạm biên thùy, cất nhắc Tùng Viễn làm Hà Đông nha tướng, lĩnh chức Phủ Châu phó sứ . Trong niên hiệu Đồng Quang (923 – 926) thời Hậu Đường Trang Tông, được thụ chức Phủ Châu thứ sử. Đầu niên hiệu Trường Hưng (930 – 933) thời Hậu Đường Minh Tông, Tùng Viễn vào triều, được làm Đỗng tập biên sự, gia Kiểm hiệu Công bộ thượng thư, lại được thụ chức Phủ Châu thứ sử.
Phủ Châu nằm kề với phủ Đại Đồng và Tây nam lộ chiêu thảo tư của Khiết Đan, lại bị Bắc Hán chia cắt với Trung Nguyên. Dù gặp nhiều trở ngại, Tòng Nguyễn vẫn duy trì quan hệ với Hậu Chu, nên nhận được đãi ngộ hậu hĩ.
Gia đình
- Ông nội: Chiết Tông Bản, cuối đời Đường được làm Chấn Vũ (quân) Duyên Hà 5 trấn binh mã sứ. Tông Bổn là người đầu tiên của họ Chiết bước vào quan trường; Chấn Vũ quân nằm trong phạm vi quản hạt của Tấn vương Lý Khắc Dụng, nên con cháu của Tông Bổn kế tục phục vụ Lý Tồn Úc, Lý Tự Nguyên.
- Cha: Chiết Tự Luân hay Chiết Tự Tộ , làm đến Lân Châu thứ sử, được tặng Thái tử Thái sư. làm nền tảng chính trị của Tùng Nguyễn về sau.
- Con trai: Chiết Đức Ỷ, tướng lĩnh Bắc Tống.