Theo học viện da liễu Hoa Kỳ thì có tới 90% nám da là phụ nữ, nam giới chỉ chiếm 10%. Do đó, nam giới vẫn có thể bị nám, điều này là do tuổi tác, ánh nắng mặt trời, yếu tố di truyền...
Nam giới bị nám không?
Nám da là một tình trạng da thường gặp ở nữ giới, lúc này trên da sẽ có nhiều sắc tố từ sáng đến nâu đậm, làm cho da không đồng đều, loang lổ gây mất thẩm mỹ. Những khu vực da thường tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời là những nơi dễ bị nám nhất, như trán, 2 bên má, mũi, xung quanh miệng, tay...
Mặc dù nám thường có thể tác động tới mọi loại da ở năm giới và nữ giới, tuy nhiên theo học viện da liễu Hoa Kỳ thì có tới 90% nám da là phụ nữ, trong khi đó ở nam giới tình trạng này ít hơn rất nhiều, chỉ chiếm 10%. Nhưng dù chiếm tỷ lệ rất ít nhưng nam giới vẫn hoàn toàn có thể bị nám.
Hiện nay có ít nghiên cứu cụ thể về nám da ở nam, thông thường nó đều có những biểu hiện tương tự ở nữ giới, nhưng vẫn có một số điểm khác nhau về mặt lâm sáng, nguyên nhân cũng như cách khắc phục. Nám da ở nam cũng có thể ảnh hưởng tới vẻ ngoài và khiến bạn tự ti.
Nguyên nhân nào gây nám da mặt ở nam giới?
Như đã nói, do thiếu những nghiên cứu chuyên sâu, nên nguyên nhân gây nám da ở nam giới vẫn chưa được xác định cụ thể. Nhưng có thể nói, một trong những lý do chính gây ra tình trạng này là do ánh nắng, yêu tố di truyền,...
Dưới đây là một số nguyên nhân gây nám ở nam giới:
Yếu tố di truyền
Yếu tố di truyền cũng là nguyên nhân khiến bạn bị nám, nghĩa là nếu hay mẹ hoặc chị... trong gia đình bạn bị nám thì khả năng bạn bị nám sẽ rất cao. Vậy nên, nếu người thân bị nám, thì bạn nên chăm sóc và kiểm tra da kỹ, nếu có dấu hiệu nám xuất hiện thì nhanh chóng điều trị sớm.
Do dùng thuốc
Việc bạn sử dụng thuốc nội tiết tố ngoại sinh cũng có thể gây ra nám. Trong đó, một số trường hợp sau khi sử dụng phương pháp trị liệu hormone lại gây ra nám da. Finasteride có thể khiến cho testosterone tăng lên, làm sắc tố nám da có điều kiện hình thành.
Ánh nắng mặt trời
Ánh nắng mặt trời không chỉ làm tăng nguy cơ lão hóa da mà nó còn là một trong những nguyên nhân chính gây nám da, bởi vì nó chứa các tia UV (UVA, UVB), có thể xuyên sâu vào da, điều này sẽ kích thích tế bào hắc tố (melanocytes) làm tăng sinh melanin.
Nếu bạn thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng, đặc biệt là lúc nắng gắt trong một thời gian dài, mà không có biện pháp bảo vệ da, thì nó có thể khiến da nhanh lão hóa và làm cho nám hình thành. Hơn nữa, nếu làn da đang có nám sẵn, thì nó có thể làm cho tình trạng nám nặng hơn.
Rối loạn nội tiết tố
Khi hormone trong cơ thể mất cân bằng, thì nó cũng là tác nhân gây nám. Theo 2 nghiên cứu, cho biết lượng testosterone thấp ở nam giới Ấn Độ bị nám da. Còn 1 nghiên cứu đánh giá nội tiết tố ở nam bị nám da đã phát hiện LH tăng và testosterone thấp chiếm khoảng 9,7%.
Vì thế việc duy trì nội tiết tố cân bằng là điều rất cần thiết.
Yếu tố chủng tộc
Nám da có xu hướng hình thành sớm hơn ở những người sở hữu làn da sẫm màu (theo phân loại Fitzpatrick từ loại III đến VI). Nguyên nhân là do làn da này có chứa nhiều tế bào sản sinh melanin hơn, vì thế nó sẽ khiến da dễ bị tăng sắc tố khi tiếp xúc trực tiếp với nắng gắt. Từ đó khiến da xuất hiện nám.
Những người châu Á, châu Phi, Tây Ban Nha là những dân tộc có Fitzpatrick từ IV đến VI, hay nam giới gốc Á, Phi, Mỹ.
Do tuổi tác
Khi càng lớn tuổi, thì từ độ tuổi 30 - 40, quá trình lão hóa diễn ra rõ rệt hơn, đây điều là sự lão hóa tự nhiên, thời điểm này khiến da mất dần khả năng tái tạo và phục hồi. Khi làn da bị yếu đi thì cũng là lúc những tác động ngoại sinh và nội sinh có thể ảnh hưởng da, nhất là các nguyên nhân do rối loạn nội tiết tố, ánh nắng mặt trời...khiến cho nám dễ hình thành và khó kiểm soát.
Do bị bệnh
Một số bệnh như thương hàn, rối loạn tuyến giáp, viêm ruột... được ghi nhận ở nam giới bị nám. Hơn nữa, tình trạng tăng sắc tố cũng là gặp phải ở một số bệnh lý như bệnh tự miễn dịch, tối loạn chuyển hóa, thiếu vitamin, đường tiêu hóa...
Ngoài ra, nguy cơ tăng sắc tố da cũng gặp ở các vấn đề da như bị mụn trứng cá, viêm da dị ứng, tiếp xúc hóa chất, viêm da...
Do mỹ phẩm không phù hợp
Không chỉ sử dụng thuốc, mà dùng mỹ phẩm có tính chất nhạy cảm với nắng cũng có thể gây nám. Theo một nghiên cứu ở Ấn Dộ cho biết, khi nam giới dùng dầu mù tạt để massage cơ thể va tóc thì tỷ lệ nám da cũng tăng lên khoảng 43,9%. Loại dầu này có thể làm da bị nhạy cảm với ánh sáng hơn, nhưng cần thêm các nghiên cứu cụ thể, chi tiết hơn để đánh giá việc dùng dầu mù tạt và nám da ở nam giới.
Bên cạnh đó, nghiên cứu của Vazquez và đồng sự cho biết, dùng những loại mỹ phẩm như kem cạo râu, nước hóa, xà phòng ghi nhận ở 92.6% nam giới bị nám da.
Cách trị nám hiệu quả nhất hiện nay cho nam giới
Mặc dù nam giới it bị nám hơn nữ giới, nhưng vấn đề này vẫn ảnh hưởng nhiều tới vè đẹp hoàn mỹ của làn da, và tính thẫm mỹ.
Dưới đây là cách để trị nám da ở nam giới:
Dùng các hoạt chất trị nám
Có nhiều phương pháp điều trị nám da khác nhau, tùy vào tình trạng nám và cơ địa từng người, ví dụ:
- Dùng chất khử hắc tố thoa tại chỗ hoặc uống
- Peel da
- Các biện pháp phẩu thuật như mài da, hay chiếu laser
- Đặc biệt, hydroquinone (HQ) và kem kết hợp bộ ba (HQ + axit retinoic [RA] + corticosteroid [CS]), được coi là " tiêu chuẩn vàng" khi trị nám da
Tuy nhiên, khi sử dụng các hoạt chất này, bạn cần được bác sĩ kiểm tra da và được chính bác sĩ hướng dẫn dùng loại nào, nhằm đảm bảo an toàn và phù hợp với từng loại da.
Điều trị tại chỗ và dùng kem bôi kết hợp bộ ba
Điều trị nội khoa giúp nam giới hạn chế tình trạng nám, nó có thể phối hợp cùng nhiều cách khác để tăng tối đa công dụng. Theo nghiên cứu của Krupashankar và cộng sự, điều trị tại chỗ cùng kem bôi kết hợp bộ ba là một giải pháp trị nám hiệu quả.
Đốivới liệu pháp đơn trị hoặc kép, thì nó có tác dụng chậm và hiệu quả kém hơn, được dùng cho những ai không phù hợp với phương pháp bộ ba hoặc da không thích hợp để dùng liệu pháp này.
Các chất peel da cũng là chất cần thiết khác để hỗ trợ nám da ở nam giới. Một số chất dùng trong peel da như retinoid, axit trichloroacetic, axit glycolic, axit mandelic, axit lactic, lột da jessner,...
Có một điều bạn cần lưu ý, đó là làn da sẫm cần cẩn trọng, vì nó có thể làm kích ứng và tăng săc tố da sau viêm cao hơn. Do đó, như đã nói, đó là bạn cần được bác sĩ xem xét và đưa ra lộ trình cũng như các phương pháp trị nám thích hợp với tình trạng da của mình, tuyệt đối không được tự ý thực hiện.
Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Một trong những cách tự nhiên đơn giản và hiệu quả nhất để giảm nám da là tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là vào khung giờ từ 10h đến 16h. Như vậy sẽ giúp bạn hạn chế bị nám, giảm tỷ lệ nám tái phát, cũng như ngừa nám hình thành.
Có thể dùng kem chống nắng phổ rộng (UVA và UVB) và kem chống nắng vật lý có chỉ số SPF 50+. Chỉ dùng kem chống năng thôi là không đủ, bạn cần mặc áo khoác nắng, đội mũ rộng vành, đeo khẩu trang, kính mát... để bảo vệ da khỏi nắng tối ưu.
Peel da hóa học và ánh sáng laser
Peel da hóa học cùng phương pháp ánh sáng laser là một trong những phương pháp thường được xem xét để điều trị nám da.
Một nghiên cứu cho biết, 5 nam giới bị nám được dùng kết hợp mequinol 2% và axit retinoic 0,01%. Thì có 4 người đã khỏi hoàn toàn, còn 1 người thì nám da được cải thiện ở mức trung bình sau 12 tuần.
Tuy nhiên, bạn không nên tự ý thực hiện, vì nếu không có thể tác động xấu lên da hoặc làm nám nặng hơn.
