Nám da là một tình trạng da thường gặp ở chị em phụ nữ, có nhiều công nghệ trị nám hiện đại như laser, peel da..., song nó cũng tồn tại những ưu và nhược điểm.
Như thế nào là nám da?
Nám da là hiện tượng rối loạn sắc tố khiến melanin tích tụ quá mức trên da, điều này tạo ra các vùng da sẫm màu có thể là nhiều đốm nhỏ hoặc mảng lớn. Phụ nữ là đối tượng dễ bị nám da nhất, trong khoảng từ 20 đến 50 tuổi thì đều có khả năng bị nám da, đặc biệt là phụ nữ trong giai đoạn mang thai hoặc sau sinh. Mức độ nám có thể thay đổi, thường rõ rệt hơn vào mùa hè và giảm nhẹ khi đông đến.
Vị trí xuất hiện nám da thường là khu vực hay tiếp xúc với nắng hoặc chịu tác động của yếu tố môi trường như:
- Trán
- Vùng hai bên má - nơi phổ biến nhất
- Khu vực mũi và xung quanh miệng
- Một số trường hợp có thể có ở cả cổ, cánh tay,…
Điều trị nám bằng cách bóc tách
Liệu pháp bóc tách trị nám da là kỹ thuật sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không chứa các thành phần bảo quản, không tác động xấu vào trong da, với mục đích thúc đẩy hoạt động sản sinh tế bào mới. Khi tế bào mới được hình thành sẽ giúp loại bỏ tế bào sừng, nhờ thế mà da cũng trắng mịn hơn, giúp bề mặt da giữ được sắc tố tối ưu.
Phương pháp này sẽ giúp tế bào da thay theo từng chu kỳ, đào thải các tế bào sừng, tế bào chết, hay các sắc tố đang mắc kẹt... như thế những dưỡng chất sẽ thấm sâu vào bên trong da.
Ưu điểm của bóc tách
Cách bóc tách sử dụng các sản phẩm lành tính, an toàn, giúp điều trị nám da với liệu trình ngắn, nhưng mang lại kết quả tốt, khá hiệu quả.
Nhược điểm của bóc tách
Phương pháp này đòi hỏi người muốn trị nám phải đầu tư ngân sách lớn hơn so với các kỹ thuật thông thường do sử dụng sản phẩm chất lượng cao và yêu cầu kỹ thuật phức tạp. Bên cạnh đó, bác sĩ cần được đào tạo chuyên nghiệp, có kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm trong ngành nhiều năm.
Các dụng cụ và quy trình cần được xử lý kỹ và thực hiện ở những cơ sở đáng tin cậy. Sau liệu trình, cần chăm sóc da đúng cách và kỹ càng.
Điều trị nám da bằng mỹ phẩm
Nhiều người sử dụng các loại kem trị nám để nhằm mục đích cải thiện màu da, giúp da sáng khỏe. Nhưng việc chọn mỹ phẩm cần dựa trên mức độ nám, tình trạng da... bạn có thể tham khảo bác sĩ da liễu hay chuyên gia để tìm được sản phẩm phù hợp, đảm bảo hiệu quả mà không gây kích ứng da. Ví dụ:
- Nhóm nhẹ có thể sử dụng tranexamic acid với khoảng 500-700mg/ngày, áp dụng tối đa 6 tháng. Để tăng hiệu quả, có thể kết hợp với một số loại kem để hỗ trợ bao gồm glutathione hoặc serum vitamin C... nhưng cần đánh gia làn da của mình trước khi dùng bất cứ sản phẩm nào
- Nhóm trung bình ( vừa) dùng Hydroquinone (HQ) 2%, kojic acid 2% hoặc dạng bôi của retinoids, bạn cần đều đặn sử dụng mỗi ngày. Liệu trình có thể kéo dài khoảng 4 tháng tùy vào tình trạng da và mức độ nám
- Nhóm mạnh vừa thì sẽ tăng nồng độ HQ lên, có thể dùng Hydroquinone 4%, được sử dụng hàng ngày nhưng thời gian chỉ trong khoảng 3 tháng. Kem azelaic acid 20% thoa mỗi ngày, thời gian sử dụng lên đến 6 tháng
- Nhóm mạnh sẽ cần phối hợp các sản phẩm với nhau, cụ thể là bộ ba kết hợp gồm fluocinolone acetonide 0.01%, hydroquinone 4% và tretinoin 0.05% - liệu trình tối đa 12 tuần.
Lưu ý: Trong bất cứ trường hợp nào, bạn cần được bác sĩ da liễu kiểm tra tình trạng da và cũng như mức độ nám của bản thân, từ đó bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên và hướng dẫn bạn dùng sản phẩm nào cho phù hợp. Tuyệt đối không tự ý sử dụng để tránh gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.
Ưu điểm
Dùng kem bôi trị nám da cũng có nhiều lợi ích vì đây là một biện pháp đơn giản, tiện dụng, dễ mua và dễ thực hiện tại nhà. Kem trị nám cũng giúp làm mờ nám mà không cần xâm lấn hay tác động vào da. Nhờ tác động trực tiếp trên bề mặt da, các sản phẩm này giúp làn da sáng và đều màu. Hơn nữa, trên thị trường có rất nhiều dòng sản phẩm và thương hiệu trị nám khác nhau, người dùng có thể dễ dàng lựa chọn theo nhu cầu và ngân sách của mình. Đặc biệt, khi dùng kem trị nám thì bạn lại tiết kiệm được thời gian.
Nhược điểm
Mặc dù hiệu quả, nhưng việc sử dụng kem bôi trị nám cũng tồn tại một số rủi ro nếu không chọn đúng sản phẩm hoặc dùng phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Hiện nay, nhiều loại kem được bày bán trên các trang thương mại điện tử, do đó, chất lượng của các loại kem này đôi khi không được kiểm soát chặt chẽ. Người tiêu dùng cũng khó lòng truy xuất nguồn gốc một cách rõ ràng. Nên nó sẽ mang đến rủi ro nếu dùng sản phẩm không có nguồn gốc, hay chứa các hóa chất độc hại, không những không trị được nám mà nó còn gây tổn thương da hoặc làm nám nặng hơn.
Ngoài ra, với tâm lý muốn trị nám nhanh, nên một số người lạm dụng quá nhiều vào mỹ phẩm, làm cho nám nghiêm trọng hơn, kèm theo vấn đề kích ứng da. Bên cạnh đó, dùng kem không đảm bảo chất lượng, còn khiến da bị mòn, yếu đi, từ đó lại càng làm da dễ bắt nắng, dễ sạm da hơn, rồi khi điều trị lại trở nên khó khăn hơn. Những sản phẩm được quảng cáo có công hiệu nhanh thì khả năng thành phần của nó có tính tẩy da mạnh, làm da trở nên dễ bị tổn thương, cũng có thể khiến nám dễ quay trở lại khi ngưng sử dụng.
Vì thế, việc dùng kem trị nám cần được thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ, đồng thời bạn cần che chắn da kỹ và dùng kem chống nắng mỗi ngày.
Điều trị nám da bằng cách xâm lấn
Các kỹ thuật điều trị nám da theo hướng xâm lấn như vi kim hoặc phi kim hoạt động thông qua việc tạo ra những tổn thương nhỏ, nông trên bề mặt da. Qua các tổn thương này, các tế bào gốc được đưa sâu vào da bằng vi kim tinh thể, giúp vùng da tăng sắc tố có thể hồi phục tốt hơn và cải thiện màu da không đều.
Khi quá trình này sẽ làm cho các lớp da bị tổn thương sẽ bong tróc, đồng thời kéo theo các đốm nám, tàn nhang, để lộ làn da mới đều màu.
Ưu điểm
Theo liệu pháp này, thì nó nhằm kích thích cơ chế tự lành của da bằng cách tạo tổn thương nông và nhỏ có kiểm soát, từ đó thúc đẩy cơ thể tổng hợp collagen cũng như giúp da tự hồi phục tốt hơn. Điều này sẽ giúp làm da được cải thiện. Mức độ xâm lấn sẽ được điều chỉnh linh hoạt tuỳ theo tình trạng nám và cơ địa của mỗi người. Có thể dùng xân lấn ít hoặc nhiều theo từng cá nhân.
Nhược điểm
Tuy nhiên, việc xâm lấm khi trị nám này do tác động đến nhiều lớp trên biểu bì (bao gồm cả lớp sừng, lớp sáng và lớp hạt), phương pháp này tuy vẫn còn để lại lớp gai trên da trên da rất đẹp nhưng lớp này không có tác dụng bảo vệ da. Vì vậy, việc sử dụng các sản phẩm bảo vệ da chứa corticoid là điều cần thiết. Nhưng nó lại là chất kháng viêm giúp bảo vệ da, nhưng có cũng có thể khiến là da bị mất đi cấu trúc ban đầu, hoặc làm da bị teo.
Do đo, nếu sử dụng không đúng cách hoặc chăm sóc da không tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ sau điều trị, có nguy cơ khiến nám tái phát nghiêm trọng hơn và còn có thể không điều trị được.
Điều trị nám bằng cách peel da
Peel da, hay còn gọi là tẩy lột da trị nám, là kỹ thuật dùng các hợp chất hóa học tự nhiên để tác động trực tiếp lên bề mặt da, quá trình này giúp kích thích hoạt động thay mới da và thúc đẩy quá trình tái tạo làn da. Phương pháp này còn được ứng dụng để cải thiện các vấn đề về da như nám, lão hóa...
Các mức độ peel da trong điều trị nám:
- Peel da nông thì chỉ áp dụng trên bề mặt da, giúp đào thải tế bào chết, cách làm này không gây đau đơn hay khó chịu. Phương pháp này phù hợp cho những ai chỉ có mục tiêu làm sạch da, nó còn giúp đẩy cồi mụn nổi lên trên da và điều này giúp bạn loại nó sau khi rửa mặt. Peel da nông nó như là để tẩy da chết
- Mức trung bình thì sẽ tiến hành để cho các hạot chất đi sâu vào lớp biểu bì, loại bỏ tế bào da chết và từ đó kích thích tạo ra lớp da mới mịn màng và sáng hơn. Phương pháp này phù hợp để xử lý nám nhẹ, sẹo nông nhẹ..
- Mức độ sâu thì hoạt chất acid sẽ được thâm nhập vào lớp hạ bì, quá trình giúp loại đi tế bào da chết và tái tạo tế bào mới. Kỹ thuật này sẽ hỗ trợ các vấn đề nghiêm trọng hơn như nám sâu, tàn nhang, xóa mờ nếp nhăn,.... Tuy nhiên, peel mức độ sâu cần được thực hiện tại các cơ sở da liễu uy tín bởi bác sĩ có chuyên môn cao, bạn không được tự làm tại nhà, vì điều này sẽ rất rủi ro.
Ưu điểm của peel da
Phương pháp peel da sử dụng các hợp chất như Alpha hydroxy acid (AHA), salicylic acid, glycolic acid, tricloacetic acid (TCA) hoặc retinol... ở nồng độ cao, các thành phần này đã được kiểm định an toàn cho da. Khi áp dụng đúng cách, các hóa chất này có thể giúp bạn bỏ đi các lớp tế bào chết, hoặc bong đi các vết nám hay tàn nhang. Từ đây da bạn sẽ tái tạo và trở nên mịn và sáng hơn xưa. Cách làm này cũng tiết kiệm chi phí nhưng lại hiệu quả nhanh.
Nhược điểm của peel da
Peel da nếu không được thực hiện hoặc chăm sóc đúng cách thì có thể làm mất keratin - một sắc tố tạo nên màu da đặc trưng. Việc lạm dụng quá mức còn làm cho da trở nên không đồng đều, da ở các cùng peel và không peel sẽ khác nhau, khiến da trở nên mất thẩm mỹ.
Chưa dừng lại đó, sau khi peel, da trở nên mỏng và nhạy cảm hơn. Nếu không che chắn cẩn thận, tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc chăm sóc da không đúng cách, da dễ bị kích ứng, tăng sắc tố hoặc tổn thương do tác động từ môi trường.
Peel da, đặc biệt là peel da sâu, cần được chuyên gia da liễu điều trị, bạn cũng cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Điều trị nám bằng công nghệ laser
Laser là một phương pháp trị nám hiện đại, được nhiều chị em lựa chọn. Cách làm này sẽ sử dụng xung ánh sáng cường độ cao nhằm loại bỏ nám da.
Ưu điểm
Laser có thể giúp cải thiện và điều trị nám sâu, dựa trên nguyên lý sử dụng năng lượng mạnh để tiêu hủy dựa theo các bước sóng đã được chỉ định. Phương pháp này cũng có hiệu quả nhanh.
Nhược điểm
Công nghệ laser cũng có những điều rủi ro như nó không thể phân biệt được giữa melanin tự nhiên (có tác dụng bảo vệ da) và melanin bất thường ( nguyên nhân gây nám), nên nếu thực hiện sai kỹ thuật có thể gây mất sắc tố da, dẫn đến hiện tượng da loang lổ trắng - đen không đều, gây mất thẩm mỹ.
Ngoài ra, lượng nhiệt phát ra trong quá trình laser có thể làm tổn thương các tế bào ở xung quanh, gây sẹo, hoặc làm tình trạng nám nặng hơn.
Bên cạnh đó, nếu laser tác động sâu đến lớp hạ bì có thể ảnh hưởng đến hệ mao mạch dưới da. Chính vì vậy, trong phác đồ điều trị bằng laser, bác sĩ thường kê thêm các sản phẩm chuyên dụng để bảo vệ và chăm sóc làn da sau laser.
